Ecologie & verspreiding Lievevrouwebedstro is een uitgesproken schaduwplant van gerijpte, voedselrijke, kalkrijke, matig vochtige, humeuze bosbodems van leem, löss en mergel met een goede strooiselvertering. De plant groeit in loofbossen, hellingbossen, struwelen en bij buitenplaatsen. Van nature komt de soort in Nederland in Zuid-Limburg en enkele plekken in het uiterste oosten van het land voor. Elders in het land is zij aangeplant, verwilderd uit tuinafval, en ingeburgerd, zoals in het oude beukenbos van buitenplaats Elswout bij Haarlem. In Nederland is Lievevrouwebedstro vrij algemeen in Zuid-Limburg en vrij zeldzaam in Twente en de Achterhoek. Elders in Nederland komt zij op veel plaatsen verwilderd of als stinzenplant voor. Zij plant zich voort via zaad, maar voornamelijk via worteluitlopers (stekken). De toename van Lievevrouwebedstro in Nederland is een gevolg van haar populariteit als sierlijke en bodembedekkende tuinplant en de daarmee samenhangende verwildering. Lievevrouwebedstro is kensoort voor het Eiken-Haagbeukenbos, een soortenrijke bosgemeenschap die voornamelijk op Zuid-Limburgse krijthellingen voorkomt. CC-BY-SA 3.0 Niko Buiten, 2017

Ecologie

Bodem
Beschaduwde plaatsen op vochtige, voedselarme tot matig voedselrijke, neutrale tot kalkrijke, humeuze grond met een goed verterende humuslaag (leem, löss en mergel).

Groeiplaats
Bossen (loofbossen, met name beukenbossen, hellingbossen en landgoedbossen) en struwelen.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Vrij algemeen in Zuid-Limburg en vrij zeldzaam in Twente en in de Achterhoek. Elders alleen verwilderd.

Vlaanderen
Vrij zeldzaam. Het meest in de Voerstreek en in de Leemstreek.

Wallonië
Vrij algemeen in Lotharingen (de zuidelijke Ardennen), vrij zeldzaam in het Maasgebied en de Ardennen en zeldzaam in Brabant.

Wereld
In Europa, van Midden-Scandinavië tot Noord-Spanje en de Balkan. Oostelijk tot in de Oeral. Ook op een paar verspreide plaatsen in Noord-Afrika (Atlasgebergte) en Klein-Azië.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	kalkrijke bossen
Levensduur:	overblijvend
Levensvorm:	hemicryptofyt
Zaadbank:	zeer kortlevend (< 1 jaar)
Bloeitijd:	mei - juni

Literatuur
Adema, F. (1971) De geslachten Asperula, Galium, Rubia en Sherardia in Nederland: 1, Een synoptische sleutel. Gorteria 5: 116-119 

Jansen, M.T., H.N. Leys & J.J.F.E. de Wilde (1968) Stinsenflora in de Bommelerwaard. Gorteria 4: 12-15 

Kops, J. & J.E. van der Trappen (1849) Asperula odorata - Welriekend Ruwkruid Flora Batava 10: 746-746 

van der Ploeg, D.T.E. (1969) Vindplaatsen van stinseplanten in Friesland. Gorteria 4: 203-208 

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 2: 157

Flora Batava 10: plaat 0746

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 473

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 577

Nederlandse Oecologische Flora 3: 111

Wilde Planten 3: 201

Wilde-Planten.nl: pagina

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Stengels De gladde stengels zijn vrijwel kaal. Ze staan rechtop, zijn vierkantig en hebben aan elke knoop een ring haren. Lievevrouwebedstro vormt zoden. Bladeren De bladeren zijn meestal wintergroen. Ze zijn langwerpig en staan onder aan de stengel in kransen van 6 en hogerop in kransen van 8. Aan de onderkant aan de rand en op de middennerf zitten stekelhaartjes, die wijzen naar de bladtop. De bladeren geuren als ze verwelken. Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De bloeiwijze is losbloemig en schermachtig. De bloemen zijn wit, 4 tot 7 mm groot en 4-spletig. Verder zijn ze trechtervormig en tot de helft gespleten. Ze verspreiden een duidelijke geur. Vruchten Een splitvrucht. De dopvruchten zijn 2 tot 3 mm groot, met haakvormige, aan de top zwartgekleurde haren. De zaden zijn zeer kortlevend (< 1 jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	0,15-0,30 m.
Bloemkleur:	wit
Type vrucht:	splitvrucht
Kleur van de vrucht:	Onopvallend
Geslachtsverdeling:	tweeslachtig

Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100). De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer. Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen. In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023

download in hoge resolutie

Fenologie bloeiend


Fenologie vruchtdragend


Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.