Ecologie & verspreiding
Ecologie
Racomitrium ericoides is in Nederland een zeldzaam voorkomend terrestrisch mos van vochtige plaatsen in heidevelden, oevers van veenplassen, graslanden en grinddaken. Smith (2004) vermeldde R. ericoides als: “The commonest species of the R. canescens aggregate”. Als preferente habitat wordt door hem opgegeven vochtige zandgronden, vanaf zeeniveau tot hoog in de bergen, soms voorkomend in kalkgraslanden of op met een dunne laag zand bedekt kalksteenplateau. Bij materiaal uit Biervliet bleek dat zich bij meerdere stengels rhizoiden in de bladoksels hadden ontwikkeld. In de literatuur werd deze vorm van ongeslachtelijke voortplanting bij R. ericoides nooit aangegeven. Op grond hiervan zou het mogelijk zijn dat stukjes R. ericoides uit Engeland zijn komen aanwaaien en zich met behulp van rhizoiden konden hechten op een grinddak in Biervliet. In Greven (2012) werd aangegeven dat anno 2012 het belangrijkste substraat voor Racomitrium lanuginosum grinddaken betrof. Het is mogelijk dat Racomitrium ericoides dit voorbeeld is gaan volgen en dat deze soort nu vooral moet worden gezocht op met grind afgedekte platte daken.
Verspreiding
De meeste collecties van R. ericoides in het Rijksherbarium (14 in totaal) dateren uit de 19e eeuw en zijn geëtiketteerd als Racomitrium canescens var. ericoides Brid. Meerdere collecties zijn afkomstig uit de omgeving van De Bilt (1840), groeiend op vochtig zand in heideterreinen. Andere oude opgaven zijn: Zweeloo (1830), Vlieland (1858), Diepenveen (1847) en Denekamp (1879). Recenter zijn opgaven van de Trichterberg bij Gronsveld (1951) en de Plasmolen bij Nijmegen (1969). De meest recente opgaven zijn van uiteenlopende locaties. In 1998 vond Marleen Smulders R. ericoides in Best, op een brok asfalt, gelegen in een houtwal ten zuiden van het Wilhelminakanaal. In 2005 verzamelde Adrie Gladdines R. ericoides op een afgeplagd weiland in het beekdal van het Merkske. In februari 2014 vond Matthijs van Hoorn R. ericoides in een greppel langs de Bisschopsweg in De Bilt, 174 jaar na de eerdere vondsten in De Bilt in 1840. Het is een aantrekkelijke gedachte dat de Geveerde Bisschopsmuts in deze toepasselijke locatie al die tijd onopgemerkt is gebleven. De Bisschopsweg was er ook in 1840 al. De meest uitgebreide recente vegetatie is gevonden op een grinddak in een Zeeuwse camping te Biervliet, waar Marco Knipping in 2012 vele vierkante meters Racomitrium ericoides aantrof. Smith (2004) meldde over voorkomen van R. ericoides: “Suboceanic Wide-boreal. Europe north to Svalbard, Iceland, Azores, Japan, N. America, Greenland”.
Summary
In the Netherlands, Racomitrium ericoides is rare and most collections date from the 19th century. Recently, the species was found in four localities, e.g., a rich vegetation on a with gravel covered roof in Biervliet, in the province of Zeeland. Racomitrium ericoides is widely spread in Europe, Japan and North America, growing usually on damp soil.
Ecologie
Racomitrium ericoides is in Nederland een zeldzaam voorkomend terrestrisch mos van vochtige plaatsen in heidevelden, oevers van veenplassen, graslanden en grinddaken. Smith (2004) vermeldde R. ericoides als: “The commonest species of the R. canescens aggregate”. Als preferente habitat wordt door hem opgegeven vochtige zandgronden, vanaf zeeniveau tot hoog in de bergen, soms voorkomend in kalkgraslanden of op met een dunne laag zand bedekt kalksteenplateau. Bij materiaal uit Biervliet bleek dat zich bij meerdere stengels rhizoiden in de bladoksels hadden ontwikkeld. In de literatuur werd deze vorm van ongeslachtelijke voortplanting bij R. ericoides nooit aangegeven. Op grond hiervan zou het mogelijk zijn dat stukjes R. ericoides uit Engeland zijn komen aanwaaien en zich met behulp van rhizoiden konden hechten op een grinddak in Biervliet. In Greven (2012) werd aangegeven dat anno 2012 het belangrijkste substraat voor Racomitrium lanuginosum grinddaken betrof. Het is mogelijk dat Racomitrium ericoides dit voorbeeld is gaan volgen en dat deze soort nu vooral moet worden gezocht op met grind afgedekte platte daken.
Verspreiding
De meeste collecties van R. ericoides in het Rijksherbarium (14 in totaal) dateren uit de 19e eeuw en zijn geëtiketteerd als Racomitrium canescens var. ericoides Brid. Meerdere collecties zijn afkomstig uit de omgeving van De Bilt (1840), groeiend op vochtig zand in heideterreinen. Andere oude opgaven zijn: Zweeloo (1830), Vlieland (1858), Diepenveen (1847) en Denekamp (1879). Recenter zijn opgaven van de Trichterberg bij Gronsveld (1951) en de Plasmolen bij Nijmegen (1969). De meest recente opgaven zijn van uiteenlopende locaties. In 1998 vond Marleen Smulders R. ericoides in Best, op een brok asfalt, gelegen in een houtwal ten zuiden van het Wilhelminakanaal. In 2005 verzamelde Adrie Gladdines R. ericoides op een afgeplagd weiland in het beekdal van het Merkske. In februari 2014 vond Matthijs van Hoorn R. ericoides in een greppel langs de Bisschopsweg in De Bilt, 174 jaar na de eerdere vondsten in De Bilt in 1840. Het is een aantrekkelijke gedachte dat de Geveerde Bisschopsmuts in deze toepasselijke locatie al die tijd onopgemerkt is gebleven. De Bisschopsweg was er ook in 1840 al. De meest uitgebreide recente vegetatie is gevonden op een grinddak in een Zeeuwse camping te Biervliet, waar Marco Knipping in 2012 vele vierkante meters Racomitrium ericoides aantrof. Smith (2004) meldde over voorkomen van R. ericoides: “Suboceanic Wide-boreal. Europe north to Svalbard, Iceland, Azores, Japan, N. America, Greenland”.
Summary
In the Netherlands, Racomitrium ericoides is rare and most collections date from the 19th century. Recently, the species was found in four localities, e.g., a rich vegetation on a with gravel covered roof in Biervliet, in the province of Zeeland. Racomitrium ericoides is widely spread in Europe, Japan and North America, growing usually on damp soil.
Familie: Grimmiaceae
Groep: Bladmossen
Zeldzaamheid: zeer zeldzame soort
Biotoopvoorkeur: Droog schraalland
Substraatvoorkeur: grof zand en gruis