Moerasveenmos

Sphagnum subsecundum


© Michael Lueth (www.milueth.de)

Ecologie & verspreiding

Ecologie

Sphagnum subsecundum is een grondwaterindicator van mesotrofe en natte standplaatsen. Dit kunnen schraallanden met basenrijke kwel op een moerige ondergrond zijn met Veldrus dominantie n soms betreft het bos(-rand)poelen, vaak met Elzen. In het verleden werd Moerasveenmos wel gevonden in kleine veentjes met duidelijke grondwaterinvloed, blauwgrasland en veenmosrietland. Hoewel Hölzer (2010) het standpunt van veel buitenlandse auteurs samenvat als "Basenreiche Niedermoore bis zur beweideten Wiese, immer im offenem Gelände, nicht im Wald", groeit Sphagnum subsecundum in Nederland juist niet in de laagveengebieden en wel degelijk in natte open bosschages, wat overigens ook door Goldberg (2013) wordt genoemd.

Verspreiding

Sphagnum subsecundum is in Nederland eigenlijk alleen bekend van een beperkt aantal groeiplaatsen op de zandgronden. De oudste vondst is van 1855 uit Eelderwolde, in de 19e eeuw zijn er verder vondsten gedaan bij het Uddelermeer op de Veluwe en de Plasmolen bij Mook. Zekere vondsten in Brabant betreffen het Belversven bij Oisterwijk (1948) en het Groot Goor bij Veldhoven in 1968. In het oosten van het land is Sphagnum subsecundum met betrouwbare collecties bekend uit het Korenburgerveen (1946 en 1951) en er zijn twee betrouwbare collecties uit het Haaksbergerveen (1980 en 1982), mogelijk van hetzelfde uurhok. Buiten de zandgronden is met zekerheid alleen in de Weerribben vastgesteld dat deze soort er groeit. Groeiplaatsen die in deze 21e eeuw nog bekend zijn, zijn een natuurontwikkelingbosje met voornamelijk Elzen nabij Veenwouden, het Wisselsche Veen op de Veluwe, waar deze soort ook in 1938 al bekend was, en de Stippelberg in Brabant (2004), hier in de rand van een Wilgenbroek. In het verleden is Sphagnum subsecundum opgevat als een verzamelsoort. De meeste oude opgaven van deze soort hebben betrekking op Sphagnum denticulatum. Het zal duidelijk zijn dat opgaven zonder onderliggende herbariumcollectie in dit geval geen nut hebben. Hoewel deze soort wat betreft de basenrijkdom van de standplaatsen het midden houdt tussen Sphagnum denticulatum en S. contortum, zijn deze beide algemener dan S. subsecundum. Sphagnum subsecundum is in het grootste deel van Europa te vinden, met uitzondering van Zuid-Europa en heeft een wat sub-continentale neiging. Mogelijk ligt hierin de verklaring van de zeldzaamheid van deze soort.

Summary

In The Netherlands Sphagnum subsecundum is an extremely rare and endangered species that recently has been found at only 4 localities, three times this century. Opposite to the situation in other countries, some sites are moderatly shaded by Salix or Alnus. All sites are influenced by ground water. Formerly Sphagnum subsecundum also has been found in Parvo-Caricion and Molineatalia vegetations.

Familie: Sphagnaceae
Groep: Bladmossen
Status: Rode Lijst: Bedreigd
Zeldzaamheid: zeer zeldzame soort
Biotoopvoorkeur: Moeras en nat schraalland
Substraatvoorkeur: veen
© 2024  BLWG
Ga naar de volledige website