Tandloos penseelmos

Seligeria donniana


© Michael Lueth (www.milueth.de)

Ecologie & verspreiding
Ecologie
Seligeria donniana groeit op beschaduwde kalksteen en kalkrijke zandsteen, onder vochtige en schaduwrijke omstandigheden, bijv. op zijkanten van rotsblokken in bos en in rotsspleten. In Groot-Brittannië groeit de soort maar zelden op krijt, het type kalksteen dat veel overeenkomst vertoont met de kalk in Zuid-Limburg. Toch komt de soort in ons land op dat type gesteente voor, en wel op kleine stukjes zachte kalksteen op de bodem van hellingbossen en in kalkgraslanden, en op een beschaduwde rotswand van dit type kalk.
De meeste soorten van het geslacht Seligeria groeien op rotsen als enkele vierkante cm grote plekjes, die bezet zijn met minuscule borsteltjes of penseeltjes van smalle blaadjes, van waaruit heel kleine kapseltjes op enkele mm lange kapselsteeltjes steken. Het verrassende is niet alleen, dat er zoveel soorten van dit geslacht in Europa voorkomen, maar ook dat die soorten bijna allemaal duidelijk van elkaar verschillen in hun ecologie (vooral substraattype en microklimaat).

Verspreiding
Seligeria donniana is voor het eerst in ons land gevonden in het Gerendal in 1987, op kleine steentjes op de bodem van een hellingbos waarin op veel plaatsen Maastrichtse kalk (Kunrader facies) dicht aan de oppervlakte komt. De bodem is er bezaaid met kleine stukjes kalksteen, die door erosie regelmatig verplaatst worden, maar om onbekende redenen was de soort maar op enkele steentjes aanwezig. In 2007 is de soort ook gevonden op zulke kleine steentjes in kalkgrasland, op de Wrakelberg en in de berm van de Wrakelbergerweg bij Voerendaal. In 1996 is een groeiplaats ontdekt in een ander milieu, een steile beschaduwde kalkwand in een eiken-haagbeukenbos in de omgeving van Bemelen.
Seligeria donniana komt verspreid door geheel Europa voor. De soort is minder zeldzaam dan S. calcarea en heeft ook een groter areaal, maar is nergens echt algemeen.

Summary

 

Like Seligeria calcarea, Seligeria donniana is in the Netherlands only known from the extreme south of the country. It has similarly been found on small pieces of chalk in grasslands, but it occurs also on such pieces on the floor of forested slopes and on steep, shaded chalk walls.


Familie: Seligeriaceae
Groep: Bladmossen
Status: Rode Lijst: Gevoelig
Zeldzaamheid: zeer zeldzame soort
Biotoopvoorkeur: Pioniers op baserijke steen
Substraatvoorkeur: steen
© 2024  BLWG
Ga naar de volledige website