Ecologie & verspreiding
Karthuizer anjer staat op zonnige, warme en droge, matig voedselarme en uitgesproken stikstofarme, basenrijke en vaak kalkhoudende grond (al of niet lemig zand en mergel) en ook op stenige plaatsen). Ze groeit in schrale- en kalkgraslanden, in bossages langs bermen en dijken en op leisteenhellingen en zandsteenrotsen. De plant stamt oorspronkelijk uit Zuid- en Midden-Europa. Haar areaal reikt noordelijk tot in België met voorposten in Nederland en op de Noord-Friese Waddeneilanden, ze wordt echter ook uitgezaaid. De soort kwam vroeger voor aan de oostrand van het IJsseldal, waar rivierafzettingen grenzen aan Pleistocene zandgronden. De laatste vondst dateert alweer uit 1972. Ook in Zuid-Limburg zijn meerdere malen exemplaren aangetroffen (o.a. in 1978). Karthuizer anjer is waarschijnlijk zeer sterk achteruit gegaan door bemesting. Vroeger werd ze door de Kartuizer monniken aangewend tegen reuma en bij de bereiding van zeep.
Karthuizer anjer staat op zonnige, warme en droge, matig voedselarme en uitgesproken stikstofarme, basenrijke en vaak kalkhoudende grond (al of niet lemig zand en mergel) en ook op stenige plaatsen). Ze groeit in schrale- en kalkgraslanden, in bossages langs bermen en dijken en op leisteenhellingen en zandsteenrotsen. De plant stamt oorspronkelijk uit Zuid- en Midden-Europa. Haar areaal reikt noordelijk tot in België met voorposten in Nederland en op de Noord-Friese Waddeneilanden, ze wordt echter ook uitgezaaid. De soort kwam vroeger voor aan de oostrand van het IJsseldal, waar rivierafzettingen grenzen aan Pleistocene zandgronden. De laatste vondst dateert alweer uit 1972. Ook in Zuid-Limburg zijn meerdere malen exemplaren aangetroffen (o.a. in 1978). Karthuizer anjer is waarschijnlijk zeer sterk achteruit gegaan door bemesting. Vroeger werd ze door de Kartuizer monniken aangewend tegen reuma en bij de bereiding van zeep.
Herkenning (bron: wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra)
Bloeitijd - juni - augustus
Hoogte - 0,30-0,45 m.
Geslachtsverdeling - tweeslachtig
Wortels - Worteldiepte tot 20 cm.
Stengels/takken - De rechtopstaande, stijve stengels zijn kaal.
Bladeren - De vlakke, smal langwerpige bladeren zijn 2-5 mm breed. De bladscheden zijn 1-2 cm.
Bloemen - Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De bloemen groeien met vier tot tien bij elkaar in een hoofdjesachtige bloeiwijze. Ze zijn helderrood, dieproze, paarsrood of zelden wit en worden 1,8-2,6 cm. De kroonbladen zijn getand. De kelkschubben zijn bruin, kaal, lang toegespitst en half zo lang als de kelk.
Vruchten - Een doosvrucht. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bodem - Zonnige plaatsen op droge, matig voedselarme, vaak kalkhoudende grond (zand, mergel en stenige plaatsen).
Groeiplaats - Grasland (schraal grasland en kalkgrasland), bermen en rotsachtige plaatsen.
Bloeitijd - juni - augustus
Hoogte - 0,30-0,45 m.
Geslachtsverdeling - tweeslachtig
Wortels - Worteldiepte tot 20 cm.
Stengels/takken - De rechtopstaande, stijve stengels zijn kaal.
Bladeren - De vlakke, smal langwerpige bladeren zijn 2-5 mm breed. De bladscheden zijn 1-2 cm.
Bloemen - Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De bloemen groeien met vier tot tien bij elkaar in een hoofdjesachtige bloeiwijze. Ze zijn helderrood, dieproze, paarsrood of zelden wit en worden 1,8-2,6 cm. De kroonbladen zijn getand. De kelkschubben zijn bruin, kaal, lang toegespitst en half zo lang als de kelk.
Vruchten - Een doosvrucht. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bodem - Zonnige plaatsen op droge, matig voedselarme, vaak kalkhoudende grond (zand, mergel en stenige plaatsen).
Groeiplaats - Grasland (schraal grasland en kalkgrasland), bermen en rotsachtige plaatsen.
Familie: Caryophyllaceae
Groep: tweezaadlobbigen (bloemplanten)
Status: Rode Lijst: Bedreigd
Zeldzaamheid: zeer zeldzame soort
Ecologische groep: kalkgraslanden