Akkerboterbloem

Ranunculus arvensis


© Hanneke Waller

Ecologie & verspreiding
De standplaats van Akkerboterbloem is een open, vrij droge kalkrijke en leemrijke akker, vooral onder wintergraan. De zaden rijpen eerder dan het graan en worden door de haakvormige uitsteeksels door mens en dier verspreid. Vooral de schapen die na de oogst het land begraasden namen de zaden in hun vacht mee. Deze akkergebonden soort is de laatste tientallen jaren vrijwel geheel uit ons land verdwenen. Aangepast aan de oorspronkelijke landbouwmethodes van schoffelen dan zaaien, is er nu geen kans meer voor deze plant. Machinaal werken, sterke bemesting en chemische bestrijding hebben voor vrijwel geheel verdwijnen gezorgd. In Zuid-Limburg en langs de IJssel zijn nog enkele groeiplaatsen.
Herkenning (bron: wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra)

Bloeitijd - mei - juli

Hoogte - 0,20-0,60 m.

Geslachtsverdeling - tweeslachtig

Wortels -

Stengels/takken - De lichtgroene, behaarde stengels worden naar de voet en soms ook naar de top kaal. De bloemstelen zijn niet gegroefd.

Bladeren - De bladen bestaan uit drie blaadjes, die merendeels weer in twee of drie smalle (lijn- of lancetvormige slippen), alleen aan de top ingesneden slippen gespleten zijn. De onderste bladen zijn niet gedeeld.

Bloemen - Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De bloem is 6-12 mm in doorsnede, licht groenachtig geel. De kelkbladen liggen los tegen de kleine kroonbladen aan.

Vruchten - Een eenzadige dopvrucht of nootje. De weinig talrijke, stekelige vruchtjes (drie tot acht) zijn ruim tweemaal zo lang als die van de andere boterbloemen (5-8 mm). Ze dragen een slanke, vrijwel rechte snavel en zijn bezet met vrij grote en vaak kromme stekels. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).

Bodem - Zonnige, open plaatsen op vrij droge tot vochtige, matig voedselrijke, kalkrijke, leemrijke grond (leem, zandige klei, klei, mergel en löss).

Groeiplaats - Akkers (wintergraanakkers), zelden op ruderale plaatsen en op omgewerkte grond.
Familie: Ranunculaceae
Groep: tweezaadlobbigen (bloemplanten)
Status: Rode Lijst: Ernstig bedreigd
Zeldzaamheid: zeer zeldzame soort
Ecologische groep: kalkrijke akkers
© 2024  FLORON
Ga naar de volledige website