Lepelbladveenmos

Sphagnum platyphyllum


© Klaas van der Veen

Ecologie & verspreiding

Ecologie

Sphagnum platyphyllum is in Nederland van een beperkt aantal standplaatsen bekend. Daarbij gaat het steeds om licht eutrofe natte standplaatsen op open bodem met wisselende waterstanden. Het kan dan gaan om modderige venoevers met grote Amblystegiaceae, maar ook om periodiek droogvallende stroompjes. Er is steeds invloed van licht zuur tot min of meer neutraal grondwater.

 Verspreiding

 In Nederland is Sphagnum platyphyllum recent alleen bekend van de bovenstroom van de Vledder Aa waar zij in 2007 werd aangetroffen, 15 jaar na het verwijderen van naaldbos. In 2012 bleek de oevervegetatie sterker ontwikkeld met tal van andere mossen en vaatplanten waartussen de soort met moeite te vinden was, daarentegen was Sphagnum platyphyllum in het stromende water goed aanwezig, met zeer lange en ijle planten. Sphagnum platyphyllum is altijd een uitgesproken zeldzame soort geweest in Nederland. Twee van de vondsten van Sphagnum platyphyllum lijken gedaan te zijn in het rivierengebied. De oudste (1873) is die uit een sloot bij Spankeren, vlak langs de IJssel. De andere (1954) is uit de omgeving van Boxmeer, namelijk van ‘de Vilt bij Beugen’ (van Donselaar, 1961). De Vilt is een oude Maasarm. De overige oude vondsten zijn gedaan in vennen en venen. De oudste opgave is afkomstig uit de omgeving van Boxmeer, uit 1853 van ‘De Peel bij Boxmeer’. Een vondst door Bondam, helaas zonder datum maar vermoedelijk ut de 19e eeuw, is gedaan ‘tussen Nijkerk en Hoevelaken’. In deze streek was vroeger veel invloed van grondwater, waar nog enkele restanten blauwgrasland getuige van zijn. In 1943 is de soort gevonden in het Winkelsven (Kampina), een door inundatie met Beerzewater gebufferd ven met o.a. veel Galigaan en toen ook Scorpidium sciorpioides. Uit 1932 is een opgave door Beijerinck van de ‘Plas in ‘De Holten’ bij Oldendiever’, direct ten zuiden van Diever. In 1960 was de soort daar nog steeds aanwezig (opgave Barkman). Barkman heeft de soort daar vlak bij nogmaals gevonden in 1963, in de’Staatsbossen Diever’, in een ‘ondiep ven met sterk wisselende waterstand’. Net als in Nederland is Sphagnum platyphyllum in Duitsland in het laagland nauwelijks meer te vinden maar ook hier zijn enkele recente nieuwe opgaven.

 Summary

Sphagnum platyphyllum is a very rare species in The Netherlands. Only one recent locality is known where it grows along and submerged in a brooklet where 15 years earlier a pine plantation including the top soil had been removed. A few older sites with Sphagnum platyphyllum are known where it grew on peaty, slightly eutrophic pool sides.

Familie: Sphagnaceae
Groep: Bladmossen
Status: Rode Lijst: Ernstig bedreigd
Zeldzaamheid: zeer zeldzame soort
Biotoopvoorkeur: Moeras en nat schraalland
Substraatvoorkeur: veen
© 2024  BLWG
Ga naar de volledige website