Ecologie & verspreiding
Ecologie
Sphagnum tenellum is een soort van oligotrofe tot zwak mesotrofe natte, open standplaatsen. Meestal zijn dit natte heiden, vaak met een venige bodem. Zacht veenmos wordt een enkele keer gevonden in depressies in blauwgraslanden. Het is een weinig concurrentiekrachtige soort die vaak tevoorschijn komt als de vegetatie beschadigd is, bijvoorbeeld door grote grazers, brand of plaggen.
Verspreiding
Sphagnum tenellum komt in Nederland recent uitsluitend voor op de zandgronden. De opgave van Texel, zonder nadere gegevens, dateert van 1860. Van een recentere opgave uit 1985 in de binnenduinrand bij Den Hoorn is helaas geen bewijsmateriaal beschikbaar. Ten noorden van de grote rivieren is deze soort op geschikte standplaatsen niet schaars. Opmerkelijk is dat dit Veenmos recent nog op slechts één locatie in Limburg is gevonden, na natuurontwikkeling op zandige grond op een bijzondere locatie met in 2007 maar liefst 11 soorten veenmos (het Blankwater). Het ontbreken in het oosten van Noord-Brabant en aangrenzend Limburg, ongeveer vanaf eind jaren '60, is moeilijk te verklaren. De achteruitgang zou aan ontwatering van geschikte standplaatsen te wijten kunnen zijn, maar ook is bekend dat Sphagnum tenellum buitengewoon gevoelig is voor zure regen (Clymo & Hayward, 1982) en zich na depositie van zwavelverbindingen nauwelijks herstelt. Zure regen is met name in het zuiden van het land lange tijd een factor van belang geweest. In Europa is deze soort beperkt tot het noord-westen.
Summary
Sphagnum tenellum grows in The Netherlands exclusively in the sand soil areas, usually on open peat or in wet heathlands. The decline in the southern part is obvious, and although this might be caused be drying of suitable habitats, this decline coincides with a period of severe sulphur pollution (acid rain), it is known that Sphagnum tenellum is particularly sensitive to this environmental stress factor.
Ecologie
Sphagnum tenellum is een soort van oligotrofe tot zwak mesotrofe natte, open standplaatsen. Meestal zijn dit natte heiden, vaak met een venige bodem. Zacht veenmos wordt een enkele keer gevonden in depressies in blauwgraslanden. Het is een weinig concurrentiekrachtige soort die vaak tevoorschijn komt als de vegetatie beschadigd is, bijvoorbeeld door grote grazers, brand of plaggen.
Verspreiding
Sphagnum tenellum komt in Nederland recent uitsluitend voor op de zandgronden. De opgave van Texel, zonder nadere gegevens, dateert van 1860. Van een recentere opgave uit 1985 in de binnenduinrand bij Den Hoorn is helaas geen bewijsmateriaal beschikbaar. Ten noorden van de grote rivieren is deze soort op geschikte standplaatsen niet schaars. Opmerkelijk is dat dit Veenmos recent nog op slechts één locatie in Limburg is gevonden, na natuurontwikkeling op zandige grond op een bijzondere locatie met in 2007 maar liefst 11 soorten veenmos (het Blankwater). Het ontbreken in het oosten van Noord-Brabant en aangrenzend Limburg, ongeveer vanaf eind jaren '60, is moeilijk te verklaren. De achteruitgang zou aan ontwatering van geschikte standplaatsen te wijten kunnen zijn, maar ook is bekend dat Sphagnum tenellum buitengewoon gevoelig is voor zure regen (Clymo & Hayward, 1982) en zich na depositie van zwavelverbindingen nauwelijks herstelt. Zure regen is met name in het zuiden van het land lange tijd een factor van belang geweest. In Europa is deze soort beperkt tot het noord-westen.
Summary
Sphagnum tenellum grows in The Netherlands exclusively in the sand soil areas, usually on open peat or in wet heathlands. The decline in the southern part is obvious, and although this might be caused be drying of suitable habitats, this decline coincides with a period of severe sulphur pollution (acid rain), it is known that Sphagnum tenellum is particularly sensitive to this environmental stress factor.
Familie: Sphagnaceae
Groep: Bladmossen
Status: Rode Lijst: Kwetsbaar
Zeldzaamheid: vrij zeldzame soort
Biotoopvoorkeur: Zuur veen
Substraatvoorkeur: veen
Controle: veldwaarneming