Ecologie & verspreiding
Ecologie
Microbryum rectum is een winterannuel op droge zonnige kalkrijke open grond in grasland, groeven, steilkanten, padranden en stoppelakkers. De warmteminnende soort heeft een voorkeur voor hellinkjes die vroeg in het jaar opwarmen. In België en Duitsland liggen de vindplaatsen alleen in warme gebieden zoals het Maasdal. In het mediterrane gebied is het mos algemeen op open kalkrijke grond. De groeiplaatsen van M. rectum zijn rijk aan andere Pottiaceeën zoals M. davallianum, Tortula truncata, Weissia en Didymodon soorten. De standplaatsen in Nederland betreffen een op het zuidwesten geëxponeerd kalkgrasland waar de begeleidende soorten Barbula convoluta en Oxyrhyngium hians waren, en een door schapen begraasd, op het zuidwesten geëxponeerd dijktalud in het rivierengebied. Hier groeide M. rectum samen met Phascum cuspidatum, Barbula unguiculata en Brachythecium rutabulum.
Verspreiding
M. rectum is slechts van twee plaatsen in ons land bekend en is alleen na 1980 gevonden. De eerste vondst werd gedaan door B. Odé in 1985 in het kader van het onderzoek naar kalkgraslanden van de Universiteit van Utrecht (Odé & During, 1987). M. rectum groeide in een verwaarloosd, recent daarvoor van struikopslag ontdaan kalkgrasland op de Schiepersberg bij Cadier en Keer. De collectie bestaat uit slechts 3 planten met en 1 plant zonder kapsel. Er is een onbevestigde opgave uit 1994 uit dezelfde omgeving (Hillegers, 1998). In 1991 werd M. rectum in het rivierengebied door J. Kortselius gevonden (Greven, 1992). Het betreft de door schapen begraasde dijk van het Amsterdam-Rijnkanaal bij Rijswijk. Deze collectie is circa 4 cm2 groot en bevat zo’n honderd planten met kapsels.
In België komt M. rectum zeldzaam in het Maasdistrict en zeer zeldzaam in het Brabants district voor. In Duitsland is de soort zeer zeldzaam en hoofdzakelijk bekend uit Niedersachsen tussen Osnabrück en Kassel. In het kalkrijke en Atlantische zuid Engeland is M. rectum veel vaker aan te treffen.
Summary
Microbryum rectum is a very rare southern-atlantic moss, found twice since 1980.
Ecologie
Microbryum rectum is een winterannuel op droge zonnige kalkrijke open grond in grasland, groeven, steilkanten, padranden en stoppelakkers. De warmteminnende soort heeft een voorkeur voor hellinkjes die vroeg in het jaar opwarmen. In België en Duitsland liggen de vindplaatsen alleen in warme gebieden zoals het Maasdal. In het mediterrane gebied is het mos algemeen op open kalkrijke grond. De groeiplaatsen van M. rectum zijn rijk aan andere Pottiaceeën zoals M. davallianum, Tortula truncata, Weissia en Didymodon soorten. De standplaatsen in Nederland betreffen een op het zuidwesten geëxponeerd kalkgrasland waar de begeleidende soorten Barbula convoluta en Oxyrhyngium hians waren, en een door schapen begraasd, op het zuidwesten geëxponeerd dijktalud in het rivierengebied. Hier groeide M. rectum samen met Phascum cuspidatum, Barbula unguiculata en Brachythecium rutabulum.
Verspreiding
M. rectum is slechts van twee plaatsen in ons land bekend en is alleen na 1980 gevonden. De eerste vondst werd gedaan door B. Odé in 1985 in het kader van het onderzoek naar kalkgraslanden van de Universiteit van Utrecht (Odé & During, 1987). M. rectum groeide in een verwaarloosd, recent daarvoor van struikopslag ontdaan kalkgrasland op de Schiepersberg bij Cadier en Keer. De collectie bestaat uit slechts 3 planten met en 1 plant zonder kapsel. Er is een onbevestigde opgave uit 1994 uit dezelfde omgeving (Hillegers, 1998). In 1991 werd M. rectum in het rivierengebied door J. Kortselius gevonden (Greven, 1992). Het betreft de door schapen begraasde dijk van het Amsterdam-Rijnkanaal bij Rijswijk. Deze collectie is circa 4 cm2 groot en bevat zo’n honderd planten met kapsels.
In België komt M. rectum zeldzaam in het Maasdistrict en zeer zeldzaam in het Brabants district voor. In Duitsland is de soort zeer zeldzaam en hoofdzakelijk bekend uit Niedersachsen tussen Osnabrück en Kassel. In het kalkrijke en Atlantische zuid Engeland is M. rectum veel vaker aan te treffen.
Summary
Microbryum rectum is a very rare southern-atlantic moss, found twice since 1980.
Familie: Pottiaceae
Groep: Bladmossen
Status: Onbestendig (slechts incidentele kortstondige vindplaatsen; geen aanwijzingen dat soort hier langer dan 10 jaar aaneengesloten in Nederland voorkwam)
Zeldzaamheid: afwezig in Nederland
Biotoopvoorkeur: Droog schraalland
Substraatvoorkeur: klei en leem