Ecologie & verspreiding Tengere veldmuur op open, zonnige en stikstofarme, droge tot matig vochtige, matig voedselrijke, zwak basische tot kalkrijke bodems bestaande uit zand, zavel, löss en mergel en op steenachtige plaatsen. De eenjarige en groen overwinterende plant groeit in graanakkers en akkerranden,op open, droge en steenachtige plekken in graslanden, op steile kalkhellingen en in mergelgroeven, op oude muren en spoorbermen. Het areaal loopt van Zuidwest-Azië door het Middellandse Zeegebied tot in West-Europa waar ze haar noordgrens op het vaste land in Nederland bereikt. De kale, rechtop staande soort is in Nederland zeer zeldzaam geworden en alleen nog bekend van Zuid-Limburg en één plaats in Leiden. Ze is zeer sterk achteruit gegaan door bemesting en cultuurtechnische werkzaamheden. Tot omstreeks de Tweedewereldoorlog was Tengere veldmuur vooral een plant van graanakkers op de Limburgse löss en op de stroomruggen langs de rivieren, maar vanaf ongeveer 1950 zijn er geen vondsten meer vermeld van dit specifieke biotoop.  CC-BY-SA 3.0 Niko Buiten & René van Moorsel, 2021

Ecologie

Bodem
Zonnige, open plaatsen op matig vochtige, matig voedselrijke en kalkrijke grond (löss, mergel, zavel, zand en steenachtige plaatsen).

Groeiplaats
Akkers (graanakkers en akkerranden), grasland (open, droge en stenige plekken), steile kalkhellingen, oude muren en langs spoorwegen (spoorbermen).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Zeer zeldzaam in Zuid-Limburg.

Vlaanderen
Zeer zeldzaam (of verdwenen) in de Maasvallei.Voor het laatst gevonden in 1981.

Wallonië
Zeldzaam in het Maasgebied en in Lotharingen (de zuidelijke Ardennen). Elders zeer zeldzaam.

Wereld
Van Zuidwest-Azië, door het Middellandse-Zeegebied tot in West-Europa. In Nederland bereikt zij haar noordgrens. Ook op de Britse eilanden.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	kalkrijke akkers
Levensduur:	éénjarig
Levensvorm:	therofyt
Bloeitijd:	juni - juli

Literatuur
Kops, J. & J.E. van der Trappen (1846) Arenaria tenuifolia - Dunbladig Zandkruid Flora Batava 9: 643-643 

Sloff, J.G & J.L. van Soest (1938) Het fluviatiele district in Nederland en zijn flora. Nederlandsch kruidkundig archief. Serie 3 48: 199-249 

Witte, R.H. (1992) Nieuwe standplaatsen van Minuartia hybrida (Vill.) Schischkin (Tengere veldmuur) in Nederland. Gorteria 18: 125-126 

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 1: 147

Flora Batava 09: plaat

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 285

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 521

Nederlandse Oecologische Flora 1: 183

Wilde-Planten.nl: pagina

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Stengels De rechtopstaande stengels zijn vertakt en bovenin kleverig behaard. Alle stengels met bloemen. Bladeren De lijnvormige bladeren zijn niet rond. Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). IJle bloeiwijzen met witte, 6 mm grote bloemen. De helmknoppen zijn geel. De kroonbladen hebben een gave rand en zijn iets korter dan de kelkbladen. De kelkbladen zijn eirond-langwerpig en toegespitst met een smalle, vliezige rand. Vruchten Een doosvrucht. De openspringende vruchten zijn langer dan de kelkbladen. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	0,05-0,25 m.
Bloemkleur:	wit
Type vrucht:	doosvrucht
Kleur van de vrucht:	Onopvallend
Geslachtsverdeling:	tweeslachtig

Atlasblokken met waarnemingen
Het aantal atlasblokken (5x5 km) waarin de soort is gemeld binnen een periode van vijf jaar (vanaf 1980) of twintig jaar. Niet gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en het aantal doorgegeven waarnemingen kan sterk variëren per periode, dus een trend in verspreiding kan hier niet direct uit worden afgelezen. Het opgegeven jaartal is het eerste jaar van de periode. Bron: gevalideerde waarnemingen uit de NDFF.
© FLORON & NDFF

download hoge resolutie

Fenologie bloeiend


Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.

De bloeiperiode is dit jaar 1 dagen eerder dan het langjarig gemiddelde.