Ecologie & verspreiding Tengere distel staat op open, zonnige, droge, stikstofrijke, vaak ammoniakrijke, matig voedselrijke tot voedselrijke klei-, zand- of stenige bodems. Ze groeit bij voorkeur in de nabijheid van de zeekust op wat ruderale, grazige plekken in de duinen, op zeekliffen, op verstoorde plaatsen in bermen, in kalkrijke ruigten, op bouw- en haventerreinen en op dijken. Op het vasteland reikt het Europese deel van het areaal tot in Nederland. De soort is zeer zeldzaam op Wieringen waar ze op de afbrokkelde wierdijk staat die gevormd wordt door grote pakketten Groot zeegras die met klei is afgedekt en die door schapen beweid wordt. Ze wordt ook adventief aangetroffen. De plant wordt bestoven door vlinders, bijen en hommels. Een gedeelte van de gevormde nootjes valt op de grond. De zaden worden kleverig na bevochtiging en worden door mieren verspreid. De achtergebleven zaden vallen samen met de hoofdjes af en worden als klitten aan dieren of door de wind verder gevoerd. CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2014

Ecologie

Bodem
Zonnige, open plaatsen op droge, matig voedselrijke tot voedselrijke grond (klei, zand en stenige plaatsen).

Groeiplaats
Dijken in het kustgebied (wierdijken), bermen (verstoorde plaatsen), ruigten (kalkrijke ruigten), bouwterreinen, haventerreinen en zeeduinen (licht ruderale, grazige plaatsen).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Zeldzaam op Wieringen en zeer zeldzaam in de Hollandse duinen.

Vlaanderen
Zeldzaam tot zeer zeldzaam in het kustgebied.

Wallonië
Niet in Wallonië.

Wereld
In Noord-Afrika en Zuidwest- en West-Europa. Noordelijk tot in Nederland en Schotland. Plaatselijk ingeburgerd in Midden-Europa, Noord- en Zuid-Amerika, Zuid-Afrika, Noord-India (Kashmir) en Australië.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	kalkrijke ruigten
Levensduur:	tweejarig
Levensvorm:	therofyt
Zaadbank:	kortlevend (1-5 jaar)
Bloeitijd:	juni - augustus

Literatuur
Bos, W. & R. von Mackensen (1997) Distels, planten met karakter. De Levende Natuur 98: 223-225 

Janssen, M. & J. van Zuidam (2019) Nieuwe groeiplaatsen voor tengere distel. Tussen Duin & Dijk 18 (3): 15-17 

Mennema, J. (1977) Een floristisch opmerkelijk jaar! Gorteria 8: 159-168 

Oud, M. (2014) Tengere distel op Wieringen heeft het zwaar. Natuurbericht 19776: 1-1 

Smeding, F.W. (1996) De Tengere distel (Carduus tenuiflorus Curtis) op Wieringen. Gorteria 21: 212-214 

van Zuidam, J. & L. Tijsma (2016) De 'Kroon van Wieringen' - Werken aan het herstel van Tengere distel. Planten 4: 5-6 

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 1: 69

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 617

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 675

Nederlandse Oecologische Flora 4: 128

Wilde-Planten.nl: pagina

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Stengels De al of niet vertakte stengels zijn blauwachtig groen en wit spinnenwebachtig behaard. Tot bovenaan zijn ze breed stekelig gevleugeld. Bladeren De bladeren zijn langwerpig tot eirond, veerspletig tot gelobd en hebben een stekelige rand. De onderkant is wit spinnenwebachtig behaard. Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De 3 of meer bloemhoofdjes zitten bij elkaar in gedrongen kluwens aan de top van de stengel. De roze-paarse of heel soms witte hoofdjes zijn 0,6 tot 1 cm groot en bijna 2 keer zo lang als breed. De bloemkroon is naar boven in een tot 2 mm lange buis verbreed. De rechtopstaande omwindselbladen zijn eirond-langwerpig, hebben een gekromde stekelpunt en zijn kaal. Vruchten Een eenzadige dopvrucht of nootje. Natte vruchten zijn kleverig. De zaden zijn kortlevend (1-5 jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	0,15-1,30 m.
Bloemkleur:	paarsrood
Type vrucht:	eenzadige dopvrucht of noot
Kleur van de vrucht:	Onopvallend
Geslachtsverdeling:	tweeslachtig

Atlasblokken met waarnemingen
Het aantal atlasblokken (5x5 km) waarin de soort is gemeld binnen een periode van vijf jaar (vanaf 1980) of twintig jaar. Niet gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en het aantal doorgegeven waarnemingen kan sterk variëren per periode, dus een trend in verspreiding kan hier niet direct uit worden afgelezen. Het opgegeven jaartal is het eerste jaar van de periode. Bron: gevalideerde waarnemingen uit de NDFF.
© FLORON & NDFF

download hoge resolutie

Fenologie bloeiend


Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.

De bloeiperiode is dit jaar 2 dagen eerder dan het langjarig gemiddelde.