< Meer determinatiehulpen

laatst gewijzigd op 23-06-2021

Onderscheiden van sectie Zwarte bramen en sectie Wasbramen

Stef van Walsum


Inleiding

Wasbramen (Rubus sectie Corylifolii) zijn ontstaan uit kruisingen (en terugkruisingen) tussen de Zwarte bramen (Rubus sectie rubus), Dauwbramen (Rubus caesius) en Framboos (Rubus idaeus). Omdat de (micro)soorten uit deze groep in kenmerken soms naar de ene voorouder en dan weer de andere voorouder neigen zijn wasbramen niet op een enkele kenmerk betrouwbaar op naam te brengen. Om Wasbramen van Zwarte bramen te onderscheiden moeten dus alle kenmerken bekeken worden. 

Dauwbraam onderscheidt zich van Zwarte bramen en Wasbramen door de sterk blauwberijpte bladloot & vruchten en het 3-tallige blad.

Vergelijking

 

Zwarte braam

Rubus sectie Rubus

Wasbraam 

Rubus sectie Corylifolii

Bladloot

Meestal kantig en niet berijpt

Meestal rolrond en berijpt

Blad

Meestal 5-tallig & niet overlappend

Meestal 5-tallig & elkaar overlappend

Bladsteel

Niet of onduidelijk gegroefd

Gegroefd

Onderste zijblaadjes

Duidelijk gesteeld (> 2mm)

Zittend of zeer kort gesteeld (< 2mm)

Steunblaadjes

Meestal draadvormig

Meestal lancetvormig

Bloeiwijze

Tros-, tuil- of pluimvormig

Tuilvormig

Kelkslippen

Na de bloei opgericht, afstaand of teruggeslagen

Na de bloei afstaand tot opgericht

Vruchten

Zwart of donkerrood

Zwart of donkerrood

Illustraties

          Zwarte braam (Rubus sectie Rubus)                                        Wasbraam (Rubus sectie Corylifolii)

   

Fig. 1a. Onderste zijblaadjes gesteeld. Bladen elkaar aan de rand niet of nauwelijks overlappend (foto: Peter Venema)            Fig. 1b. Onderste blaadjes zittend tot kort gesteeld. Bladen elkaar aan de randen overlappend (foto: Peter Venema)

 

   

Fig. 2a. Bladloot kantig en niet berijpt. Steunblaadjes draadvormig (foto: Peter Venema)       Fig. 2b. Bladloot meestal rolrond. Steunblaadjes lancetvormig (foto: Peter Venema)

 

 

Literatuur

Beijerinck, W.;ter Pelkwijk, A.J. (1950) De voornaamste bramen in het Drentse district. De Levende Natuur 53: 167-172. 
 
Beijerinck, W.;ter Pelkwijk, A.J. (1950) De voornaamste bramen in het Drentse district. II. De Levende Natuur 53: 191-196. 
 
Beijerinck, W.;ter Pelkwijk, A.J. (1950) De voornaamste bramen in het Drentse district. III. De Levende Natuur 53: 211-216. 
 
Beijerinck, W.;ter Pelkwijk, A.J. (1952) Nieuwe Bramen uit het Drentse district. De Levende Natuur 55: 89-96. 
 
Kops, J. (1822) Rubus caesius - Blaauwe Braambes Flora Batava 4: 288-288. 
 
Loos, G.H. (2005) Zur Arealstufenklassifikation bei Rubus L. subgen. Rubus (Rosaceae). Floristische Rundbriefe 39: 77-86.
 
Loos, G.H. (1998) Die Brombeeren (Rubus L. subgenus Rubus) der Umgebung der Ruhr-Universität Bochum. Floristische Rundbriefe 32: 32-43.
 
Loos, G.H. (2006) Taxonomische Revision einiger einander nahestehender Brombeersippen (Rubus L. subgen. Rubus, Rosaceae). Floristische Rundbriefe 40: 131-143.
 
Lütjeharms, W.J.;de Wever, A. (1934) Rubus plicatus var. Flora Batava 28: 2201-2201. 
 
Matzke-Hajek, G. (1995) Bemerkenswerte Erstfunde von Brombeeren (Rubus L., Rosaceae) in Nordrhein-Westfalen und Rheinland-Pfalz. Floristische Rundbriefe 29: 169-172.
 
Meijer, K. (2000) Nieuwe bramen uit het noorden van Nederland. Gorteria 26: 209-224. 
 
Ruel, K.;Joseleau, J.P. (1993) Influence of xyloglucan oligosaccharides on the micromorphology of the walls of suspension-cultured Rubus fruticosus cells. Acta botanica neerlandica 42: 363-378. 
 
Savelsbergh, E. (1990) Zwischenbalanz zur Rubusflora von Aachen. Floristische Rundbriefe 24: 27-30.
 
Savelsbergh, E. (1994) Die Verbreitung dreier von Johann Kaltenbach beschriebenen Brombeer-Sippen im Stadtbereich Aachen. Floristische Rundbriefe 28: 44-57.
 
Sloff, J.G;van Soest, J.L. (1938) Het fluviatiele district in Nederland en zijn flora. Nederlandsch kruidkundig archief. Serie 3 48: 199-249. 
 
van de Beek, A. (1978) Rubus en de standaardlijst. Gorteria 9: 1-6. 
 
van de Beek, A. (1977) Twee nieuwe Rubus-ondersoorten. Gorteria 8: 124-128. 
 
van de Beek, A. (2013) Purperbraam. Sectie Subidaei (Focke) A. Beek.  
 
van de Beek, A. (2013) Staande braam. Subsectie Rubus.  
 
van de Beek, A. (2013) Wasbraam. Subsectie Corylifolii Lindl.  
 
van de Beek, A. (2013) Dauwbraam. Sectie Caesii Lej.  
 
van de Beek, A. (1978) Bramen in Zuid-Limburg. Gorteria 9: 80-88. 
 
van de Beek, A. (1988) Batologische notities: 4. Nieuwe gegevens over Rubus L. Gorteria 14: 19-23. 
 
van de Beek, A. (2005) Nieuwe gegevens over de sectie Rubus uit het genus Rubus L. in Nederland. Gorteria 31: 68-79. 
 
van de Beek, A. (1998) Nieuwe bramen uit de sectie Rubus uit het zuiden van het land. Gorteria 24: 19-30. 
 
van de Beek, A. (1997) Nieuwe soorten uit het genus Rubus L. uit de binnenduinen. Gorteria 23: 5-13. 
 
van de Beek, A. (1984) Batologische notities: 3. Nieuwe gegevens over Rubus L. Gorteria 12: 56-61. 
 
van de Beek, A. (1981) Batologische notities: 2. Nieuwe gegevens over Rubus. Gorteria 10: 147-150. 
 
van de Beek, A. (2014) De sectie Corylifolii Lindl. en verwanten van het genus Rubus L. in Nederland. Gorteria 36: 89-107. 
 
van de Beek, A. (1979) Rubus promachonicus Beek - een nieuwe naam voor R. lejeunei Whe. Gorteria 9: 281-283. 
 
van de Beek, A. (2013) Boogbraam. Subsectie Appendiculati Genev.  
 
van de Beek, A. (1978) Bramen rond Arnhem. Gorteria 9: 137-141. 
 
van de Beek, A.;Bijlsma, R.J.;Muller, F.M. (1986) Rubus aurora: een nieuwe braam uit het IJsseldal. Gorteria 13: 38-40. 
 
van de Beek, A.;Weber, H.E. (1994) Rubus bovinus, spec. nov., en de identiteit van R. pyramidatus P.J. Muller. Gorteria 20: 124-132. 
 
van Eeden, F.W. (1877) Rubus fruticosus - Struikachtige Braambes Flora Batava 15: 1192-1192.
 
Vuyck, L. (1915) Rubus caesius var. dunensis - Duinvorm van de Dauwbraam Flora Batava 24: 1886-1886. 
 
Vuyck, L. (1920) Rubus caesius forma glandulosus - Roodklierige vorm van de dauwbraam Flora Batava 25: 1970-1970. 
 
Vuyck, L. (1920) Rubus caesius var aquaticus - Watervorm der dauwbraam Flora Batava 25: 1991-1991. 
 
Weber, H.E. (1992) Kartierung der Brombeeren (Gattung Rubus L., Subgen. Rubus) in Deutschland und angrenzenden Ländern. Floristische Rundbriefe 26: 116-124.
 
Weber, H.E. (1974) Notizen zur Verbreitung der gattung Rubus L. im Emsland anlässlich der Regionalstellenleiter-Tagung in Lathen vom 28.-30.9.1974. Göttinger Floristische Rundbriefe 8: 118-118.
 
Weber, H.E. (1975) Bemerkungen zur Rubus-Flora von Regensburg im Zusammenhang mit der Regionalstellenleiter-Tagung vom 6.-8.9.1974. Göttinger Floristische Rundbriefe 9: 53-56.
 
Weber, H.E. (1998) Wichtigste Nachträge zur Gattung Rubus in Deutschland als Ergänzung zur Flora von Hegi 1995. Floristische Rundbriefe 32: 57-73.