< Meer determinatiehulpen

laatst gewijzigd op 27-11-2025

Akkerdoornzaad vs. Heggendoornzaad

Stef van Walsum


Inleiding

Akkerdoornzaad is een zeer zeldzame soort en lijkt veel op Heggendoornzaad. Controleer altijd het aantal omwindselbladen (niet verwarren met omwindselblaadjes) en de aan- of afwezigheid van weerhaakjes op de stekels van de vruchten. 

Vergelijking

 

Akkerdoornzaad

Torilis arvensis

Heggendoornzaad

Torilis japonica

Kleur bloemen

Altijd wit

Wit of roze

Omwindsel*

1-bladig of ontbrekend

>2 omwindselbladen

Stekels op de vruchten (sterke loep!)

met weerhaakjes

zonder weerhaakjes

Stengel

Alleen in bovenste deel ruw door aangedrukte haren

Gehele stengel ruw door aangedrukte haren

* het omwindsel is een krans van schutbladen aan de voet van de bloeischerm. Bij Torilis liggen de omwindselbladen vaak tegen de schermstralen aangedrukt waardoor ze lastig te zien zijn. Bekijk en fotografeer de aanwezigheid van omwindselbladen van onderen met een loep.

 

 

Links Akkerdoornzaad met 0 (-1) omwindselbladen, rechts Heggendoornzaad met >2 omwindselbladen. De omwindselbladen liggen tegen de schermstralen aangedrukt (foto's: Niels Eimers en Kjell Nilsen). 

 

De splitvruchten van Akkerdoornzaad (links) en Heggendoornzaad (rechts) door een loep. Aan het uiteinde van de stekels is bij Akkerdoornzaad een minuscuul 'weerhaakje' te zien. Bij Heggendoornzaad krommen de stekels naar boven maar ontbreekt het weerhaakje (foto's: Stef van Walsum & Melissa Ramdayal).  

Detail van het 'weerhaakje' op de stekels van de splitvruchten van Akkerdoornzaad (Foto: Jaap Oosterom). 

Literatuur

(Anoniem) (2006) Resultaten van enkele BSP-soorten. FLORON-nieuws 4: 3-3.
 
Chapman, T., S. Pocock & R. Davies (2018) Propagation Protocols for 10 Threatened Cornfield Annuals. Report for Colour in the Margins. Royal Botanic Gardens, Kew 
 
Cortenraad, J.;Mulder, T.J.D. (1997) Uit de flora van Limburg. Aflevering 39. Natuurhistorisch Maandblad 86: 15-18.
 
Kops, J.;van Hall, H.C. (1828) Caucalis anthriscus - Hegge Doornzaad Flora Batava 5: 321-321. 
 
Sloff, J.G;van Soest, J.L. (1938) Het fluviatiele district in Nederland en zijn flora. Nederlandsch kruidkundig archief. Serie 3 48: 199-249. 
 
van Eeden, F.W. (1884) Torilis helvetica - Zwitsersch Doornzaad Flora Batava 16: 1276-1276. 
 
Verloove, F.;Gonggrijp, S.;Van Vooren, P.;Mortier, B.;Barendse, R. (2020) Campsites as unexpected hotspots for the unintentional introduction and subsequent naturalization of alien plants in Belgium and the Netherlands. Gorteria 42: 66-107.