Inleiding
De Zandhoornbloem en Bleke hoornbloem zijn beide eenjarige hoornbloemen met overwegend klierharen in de bloeiwijze. In deze determinatiehulp zijn de onderscheidende kenmerken in de onderstaande tabel weergegeven en ondersteund met detailfoto's. In de tabel is ook de zeer zeldzame Steenhoornbloem opgenomen vanwege de sterke gelijkenis met Zandhoornbloem en Bleke hoornbloem.
Zandhoornbloem, Bleke hoornbloem en Steenhoornbloem zijn alleen tijdens en net na de bloei betrouwbaar van elkaar te onderscheiden.
Vergelijking
|
Vliezige rand op de onderste schutblaadjes
|
Breed
> 33% van de lengte van het schutblad |
Smal
4-21% van de lengte van het schutblad
|
Meestal afwezig, indien aanwezig dan smal
2-4 (-10)% van de lengte van het schutblad
|
|
|
|
|
|
|
Lengte stijl
|
?
|
(0,5-) 0,6-0,9 (-1,0) mm
|
(1,0-) 1,1-1,5 (-1,7) mm
|
|
Langste klierharen op de kelkbladen
|
?
|
(0,2-) 0,25-0,35 (-0,4) mm
|
0,35-0,55 (-0,65) mm
|
|
Aantal meeldraden
|
5
|
5-10
|
5-10
|
|
Kleur stengel
|
Bleek- of geelgroen
|
Bleek- of geelgroen, soms rood aangelopen
|
Donkergroen en vaak sterk rood aangelopen
|
|
Kroonbladen
|
Korter dan de kelkbladen, vaak ongelijk getand
|
Meestal iets korter dan de kelkbladen
|
Meestal iets langer dan de kelkbladen
|
- De lengte van de stijlen en klierharen op de kelkbladen is het beste te bepalen door een (stereo-)microscoop.
- De bloeipiek van Beke hoornbloem en Zandhoornbloem is een paar weken later dan de Zandhoornbloem.
- Scheve hoornbloem (Cerastium diffusum) onderscheidt zich van de bovenstaande soorten vanwege het ontbreken van een vliezige rand bij alle schutbladen & het voorkomen van (meestal) 4 kroonbladen per bloem i.p.v. 5.
- Kalkhoornbloem (Cerastium brachypetalum) onderscheidt zich door de dichte lange beharing op de bladeren, stengels en kelken.
- De Gewone hoornbloem (Cerastium fontanum subsp. vulgare) is te onderscheiden door het ontbreken van klierharen en overblijvend levenswijze (niet eenjarig).
Literatuur
- Letz, Dominik & Dančák, Martin & Danihelka, Jiří & Šarhanová, Petra. (2012). Taxonomy and distribution of Cerastium pumilum and C. glutinosum in Central Europe. Preslia -Praha-. 84. 33–69.
Zandhoornbloem vs Bleke hoornbloem
De kroonbladen van Zandhoornbloem zijn iets korter dan de kelkbladen en ongelijk getand. De kroonbladen van Bleke hoornbloem zijn net iets korter of iets langer dan de kelkbladen en dieper ingesneden.
Op deze foto zijn de brede vliezige randen van de schutbladen goed te zien bij Zandhoornbloem (links) en de smalle vliezige randen bij Bleke hoornbloem (rechts).
Detail van de schutbladen met vliezige randen bij Zandhoornbloem (links) en Bleke hoornbloem (rechts).