Soortgroepen
Flora
Vaatplanten
Mossen
Korstmossen
Paddenstoelen
Kranswieren
Wieren
Fauna
Zoogdieren
Reptielen
Amfibieën
Vissen
Dagvlinders
Nachtvlinders
Microvlinders
Libellen
Weekdieren
Kreeftachtigen
Stekelhuidigen
Manteldieren
Sponzen
Holtedieren
Overig marien
Projecten
FLORON
Het Nieuwe Strepen
Witte gebieden
Staat deze plant er nog?
Meetnet Muurplanten
Nectarindex
Oeverindex
LMF-a (Dunea)
BLWG
Witte gebieden mossen
Witte gebieden korstmossen
Staat dit mos er nog?
Staat dit korstmos er nog?
Meetnet Korstmossen
Meetnet Mossen
NMV
Meetnet Bospaddenstoelen
Meetnet Zeereeppaddenstoelen
Meetnet Moeraspaddenstoelen
Staat deze soort er nog?
Zoogdiervereniging
NEM Marters en NEM Exoten
Determineren
Eerste Hulp Bij Determineren
Determinatie Vaatplanten
Determinatie Korstmossen
Determinatie Orchideeën
Het veld in
Veldkaart printen
Contactpersonen Natuurgebieden
Waarnemingen
Waarnemingen
Losse waarneming invoeren
Nieuwe streeplijst FLORON
Nieuwe streeplijst paddenstoelen
Nieuwe streeplijst (korst)mossen
Nieuwe streeplijst ANEMOON
Nieuwe streeplijst weekdieren
Mijn Lijsten
Mijn Waarnemingen
Lijsten zoeken
Waarnemingen zoeken
Waarnemers
Botanische Collectie op de Kaart
Dashboard
Dashboard
Kaart biodiversiteit per hok
Soortenlijst per atlasblok
Botanische hotspots
Literatuur
Over
Over deze site
Privacy
Beheerders en validatoren
Inloggen
|
NDFF Verspreidingsatlas Zoogdieren
Verspreidingsatlas
Wijziging opgeslagen
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
m
n
o
p
q
r
s
t
u
v
w
x
y
z
toon wetenschappelijke namen
verberg synoniemen
toon alleen geaccepteerde namen
Ondergrondse woelmuis
Orka
Otter
Orcinus orca
(Linnaeus, 1758)
Orka
Kaart downloaden of aanpassen
Download kaart (groot)
Download kaart (klein)
Kaartenmachine
QR-code
Download data (csv)
Download trenddata
Toelichting kaarten
algemeen
|
taxonomie
|
ecologie
|
veranderingen
|
verspreiding
|
literatuur (8)
|
feedback (0)
Familie:
Delphinidae
Groep:
Zeezoogdieren
Voorkomen in Nederland
Indigeniteit:
dwaalgast
Bescherming:
Omgevingswet (Habitatrichtlijn)
Habitatrichtlijn bijlage IV
Ecologie
De orka, vroeger ook vaak zwaardwalvis genoemd, is de grootste en meest spectaculaire dolfijnachtige. Wereldwijd worden tegenwoordig verschillende ecotypen onderscheiden, die naast elkaar voorkomen en... [
meer
]
Ecologie
De orka, vroeger ook vaak zwaardwalvis genoemd, is de grootste en meest spectaculaire dolfijnachtige. Wereldwijd worden tegenwoordig verschillende ecotypen onderscheiden, die naast elkaar voorkomen en verschillen in uiterlijke en anatomische kenmerken, DNA, geluid (‘dialect’), gedrag en voedselgewoonten. De taxonomische status van deze vormen is nog niet opgehelderd en voorlopig worden ze alle tot dezelfde soort gerekend, ook al hebben ze onderling nauwelijks of geen contact. In de noordelijke Atlantische Oceaan onderscheidde reeds een grotere en een kleinere vorm, die hij als aparte soorten beschouwde. Hij merkte op, dat volwassen dieren van de kleinere vorm vaak sterke slijtage van het gebit vertonen, wat mogelijk samenhangt met een verschil in voedsel tussen de twee typen; er is ook een klein verschil in DNA. Veel orka’s die in Nederland zijn gevonden, vertonen deze slijtage eveneens. Orka’s zijn uitgesproken groepsdieren. De rugvin van volwassen mannetjes is zeer hoog en driehoekig, die van de vrouwtjes kleiner en gebogen. Mannetjes van de grote vorm worden tot 9 m lang, die van de kleine vorm hooguit 7 m. Vrouwtjes blijven kleiner. Orka’s zijn grotendeels zwart, met een contrastrijke witte tekening op de onderkant en flanken, een grote ovale witte vlek achter het oog en een grijs zadel achter de rugvin. De kop is rond, de snuit zeer kort en de borstvinnen zijn groot en rond.
door Kees Camphuysen, 2016
Literatuur
Camphuysen, C.J. (1991) Field identification of the Killer Whale Het herkennen van de Orca Orcinus orca op zee.
Huid en haar
10:
15-19
Foote, A. (2011) North Atlantic killer whales.
Whalewatcher, Journal of the American Cetacean Society
40:
30-32
Foote, A.D., J. Newton, S.B. Piertney, E. Willerslev & M.T.P. Gilbert (2009) Ecological, morphological and genetic divergence of sympatric North Atlantic killer whale populations.
Molecular Ecology
18:
5207-5217
Ford, J.K.B. (2009) Killer whale -
Orcinus orca
.
In: W.F. Perrin, B. Würsig & J.G.M. Thewissen, Encyclopedia of marine mammals. Second edition.
. Academic Press, Burlington / San Diego / New York / London
Kompanje, E.J.O. (1995) Strandings of killer whales
Orcinus orca
in the Netherlands between 1783 and 1995 with some remarks on skeletal and dental pathology (Mammalia, Cetacea, Odontoceti).
Deinsea
2:
67-82
Kristensen, I. (1948) Twee zwaardvissen langs onze kust.
De Levende Natuur
51:
64-64
van den Bosch, R.W. (2010) Orka in Nederland. Voor het eerst in 47 jaar.
Zoogdier
21:
20-21
van Dieren, J.W. (1931) De zwaardvisch van Terschelling (
Orcinus orca
L., 20 Juli 1931).
De Levende Natuur
36:
225-238
Taxonomie
Rijk:
Animalia
Stam:
Chordata
Klasse:
Mammalia
Orde:
Walvisachtigen
Familie:
Delphinidae
Orcinus orca
(Linnaeus, 1758)
Nederlands:
Orka
Zoeken in GBIF
Zoeken in Google Scholar
Veranderingen
Als gevolg van grootte en uiterlijk van de orka zijn strandingen van deze soort over het algemeen goed gedocumenteerd, ook al verkeerden veel aangespoelde kadavers in staat van ontbinding, waardoor het opvallende kleurpatroon was verdwenen. De revisie van orkastrandingen (en vangsten of vondsten) door kwam tot ten minste 23 betrouwbaar gedocumenteerde gevallen tussen 1783 en 1963, plus enkele onzekere opgaven. Daarna was er slechts de vangst van het jonge dier in 2010. Waarnemingen van levende orka’s na 1963 die gecontroleerd konden worden, hadden in alle gevallen betrekking op witsnuitdolfijnen, zoals de groep die in augustus 1982 paniek veroorzaakte bij Wassenaarseslag. Het aantal strandingen in de twintigste eeuw wijst erop dat orka’s tot in het begin van de jaren 1960 geregeld voorkwamen in de zuidelijke Noordzee, zij het in zeer klein aantal. Tegenwoordig is hun voorkomen vrijwel beperkt tot het Noorse Diep en Skagerrak en de wateren bij Schotland en Shetland. Het verdwijnen van de orka uit onze wateren viel min of meer samen met de sterke teruggang van de bruinvis in dit gebied, maar het is niet bekend of deze verschijnselen met elkaar samenhangen. Er zijn tot nu toe geen aanwijzingen voor een terugkeer in de zuidelijke Noordzee.
Feedback
commentaar toevoegen
Atlasblokken met waarnemingen
Het aantal atlasblokken (5x5 km) waarin de soort is gemeld binnen een periode van vijf jaar (vanaf 1980) of twintig jaar. Niet gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en het aantal doorgegeven waarnemingen kan sterk variëren per periode, dus een trend in verspreiding kan hier niet direct uit worden afgelezen. Het opgegeven jaartal is het eerste jaar van de periode. Bron: gevalideerde waarnemingen uit de NDFF.
download hoge resolutie
Close
Afbeelding 1 van 1
Maximize image
Restore image
Bestand:
Naam maker:
Locatie:
Omschrijving:
Betreft detail:
Gemaakt op:
december 2025
december 2025
m
d
w
d
v
z
z
48
24
25
26
27
28
29
30
49
1
2
3
4
5
6
7
50
8
9
10
11
12
13
14
51
15
16
17
18
19
20
21
52
22
23
24
25
26
27
28
53
29
30
31
1
2
3
4
Onderdelen of kenmerken:
Upload
Voorwaarden voor het plaatsen van foto's
Naam verkeerd weergeven? Pas je naam aan.
Hartelijk dank voor het uploaden. Je bijdrage wordt beoordeeld door het validatieteam. Tot die tijd is de foto of het geluid alleen voor jezelf zichtbaar.
Sluiten
{1}
##LOC[OK]##
{1}
##LOC[OK]##
##LOC[Cancel]##
{1}
##LOC[OK]##
##LOC[Cancel]##
