Ecologie & verspreiding
Fluweelblad staat op zonnige, warme, vochtige, voedselrijke grond. Deze inburgerde neofiet groeit in akkers (met name bietenakkers) en op ruderale plekken. In Europa was ze oorspronkelijk beperkt tot het zuidoosten maar heeft zich naar het noorden verplaatst. Tegenwoordig is ze vrij zeldzaam ingeburgerd in het zuidoosten en het midden van het land en elders zeldzaam tot zeer zeldzaam. Deze inburgering heeft plaatsgevonden in de periode 1925-1949, de oudste vondst dateert overigens al van 1914. De soort was en is een oude cultuurplant die in China al 3000 jaar wordt gebruikt. Ze levert sterke jute-achtige vezels, eetbare bladeren en vruchten en er kan ook olie uit gewonnen worden. Daarnaast werd ze medicinaal gebruikt tegen koorts, maagklachten en dysenterie. De zaadproductie is enorm en ze blijven tot meer dan 50 jaar kiemkrachtig. In Nederland heeft de plant nog geen problemen opgeleverd, maar in Noord-Amerika heeft de geïntroduceerde soort een slechte reputatie en zorgt ze voor grote problemen.
CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2014
|
EcologieBodemZonnige, warme, open plaatsen op vochtige, voedselrijke grond.
GroeiplaatsAkkers (met name bietenakkers).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandVrij zeldzaam ingeburgerd in het zuidoosten en midden van het land. Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam. Ingeburgerd tussen 1925 en 1949.
VlaanderenNiet in Vlaanderen.
WalloniëZeldzaam ingeburgerd.
WereldOorspronkelijk uit Zuidoost-Europa. Ingeburgerd in de Verenigde Staten, Canada, Mexico, Australië en in noordelijker delen van Europa.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLLiteratuurBlaauw, A.H. (1917)
Abutilon avicennae.
De Levende Natuur 22: 312-312
Bolman, J. (1971) Amstersdamse graan-adventieven 1962-1969.
Gorteria 5: 132-134
Bolman, J. (1966)
Abutilon theophrasti Med.
Natura 63: 111-113
Bolman, J. (1966) Nog eens
Abutilon theophrasti Med.
Natura 63: 138-138
Collot d' Escury, T. (1917)
Abutilon avicennae.
De Levende Natuur 22: 270-270
Jansen, M.T. & F.M. Muller (1963) Graanadventieven in en om Wageningen.
Gorteria 1: 147-149 [Een opsomming van graanadventieven in de jaren 1959-1962 aangetroffen in de Wageningse overslaghaven en aan de transportroutes naar Ede en Rhenen]
Kloos, A.W. & P. Jansen (1917)
Abutilon avicennae Gaertn.
De Levende Natuur 22: 310-310
Mazomeit, J. (2001) Bürgert sich
Abutilon theophrasti Med. im Oberrheingraben ein?
Floristische Rundbriefe 34: 49-60
Mennema, J. (1982) Onderzoek naar plantengeografische aspecten van adventieve plantesoorten in Nederland.
Gorteria 11: 51-58
Rotteveel, A.J.W. (1986)
Abutilon theophrasti Med.: het fluweelblad gevestigd?
Gorteria 13: 40-42
Vuyck, L. (1924) Abutilon avicennae - Fluweelblad
Flora Batava 26: 2050-2050
Pagina's in standaardwerkenFlora Batava 26:
plaat 2050Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.:
443Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.:
461Nederlandse Oecologische Flora 2:
186Wilde-Planten.nl:
pagina Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra Stengels De stengels staan rechtop.
Bladeren De bladeren zijn kort en zacht behaard, bijna rond, hebben een hartvormige voet en zijn toegespitst en gekarteld-getand.
Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De alleenstaande of met enkele bijeen staande bloemen vind je in de bladoksels. Ze zijn oranje-geel en gesteeld. Er is geen bijkelk.
Vruchten Een splitvrucht. De meerzadige vrucht bestaat uit openspringende, onderling vergroeide hokjes. De dertien of veertien deelvruchten zijn ruw behaard. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100).
De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer.
Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen.
In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutieFenologie bloeiend
Fenologie vruchtdragend
Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.