< Meer determinatiehulpen

laatst gewijzigd op 08-05-2023

Vegetatieve grassensleutel voor algemene soorten

Peter Wetzels


Inleiding

Deze vegetatieve grassensleutel is voornamelijk opgesteld op basis van algemene soorten in Amsterdam en omgeving. In de rest van Nederland komen andere soorten algemeen voor maar zijn dus niet in deze sleutel opgenomen. De sleutel is voortdurend in ontwikkeling, wanneer blijkt dat verbetering mogelijk is dan wordt de sleutel daarop aangepast.  

 

Download sleutel

Vegetatieve grassensleutel algemene soorten v19.pdf 

Literatuur

Amphlett, A. (2020) Deschampsia cespitosa subsp. parviflora (Poaceae), an under-recorded woodland grass. British & Irish Botany 2: 117-217. 
 
Auquier, P. (1980) Het geslacht Vulpia C.C. Gmel. in Nederland. Gorteria 10: 9-14. 
 
Bakels, C. (2022) De Nederlandse akkerflora, een geschiedenis van toenemende rijkdom. Gorteria 44: 10-15. 
 
Blomqvist, M.M.;Vos, P.;Klinkhamer, P.G.L;ter Keurs, W.J. (2003) Declining plant species richness of grassland ditch banks - a problem of colonisation or extinction? Biological Conservation 109: 391-406. 
 
Brandsma, O.H. (1997) Hoogwaterzone: een natuurontwikkelingsgebied voor riet- en moerasvogels in De Wieden. De Levende Natuur 98: 51-55. 
 
Bremer, P. (2021) Planten als indicatoren voor oude en jonge houtwallen. Een nadere analyse voor Twente. Hypericum 21(1): 1-16.
 
Buch, C.;Heitze, L.;Loos, G.H.;Keil, P. (2006) Grannenloser Glatthafer (Arrhenatherum elatius (L.) P.B.J. Presl & C. Presl; Poaceae) in der Duisburger Rheinaue. Floristische Rundbriefe 40: 9-18.
 
Coops, H. (1999) Oeverbescherming door Riet. De Levende Natuur 100: 46-49. 
 
de Wilde-Duyfjes, B.E.E. (1973) Over de twee ondersoorten van Festuca rubra L. in Nederland. Gorteria 6: 128-131. 
 
de Wilde-Duyfjes, B.E.E. (1964) Festuca ovina L., s.l en Festuca rubra L., s.l in Nederland. Gorteria 2: 40-48. 
 
Dengler, J. (2000) Standardliste der schmalblättrigen Schwingel-Sippen (Festuca ovina agg. und F. rubra agg.) in Deutschland.  
 
Dengler, J. (1998) Zur Unterscheidung von Phleum pratense s. str. und Phleum bertolonii. Floristische Rundbriefe 32: 7-12.
 
Dengler, J. (2000) Bestimmungsschüssel der schmalblättrigen Schwingel-Sippen (Festuca ovina agg. und F. rubra agg.) in Deutschland außerhalb der Alpen.  
 
Drok, W.J. (1992) De zone met Grote vossestaart in het rivierengebied. Stratiotes 5: 15-21.
 
Drost, H.J.;Muis, A. (1988) Begrazing van Duinriet op 'de Rug' in de Lauwersmeer. De Levende Natuur 89: 82-88. 
 
Drost, H.J.;van Deursen, E.J.M.;Muis, A. (1990) Begrazing van Riet door runderen en paarden in de Lauwersmeer. De Levende Natuur 91: 68-74. 
 
Duwensee, H.A. (2003) Zur Variation von Poa trivialis L. Floristische Rundbriefe 36: 89-91.
 
Duwensee, H.A. (2003) Eine weitere Wuchsform von Poa trivialis Linné. Floristische Rundbriefe 37: 49-51.
 
Duwensee, H.A. (1992) Zur Anthocyanfärbung bei Agrostis stolonifera L. auf Schwemetallböden (Pb, Zn) im Harz. Floristische Rundbriefe 26: 48-49.
 
Duyfjes, B.B.E.E. (2005) Schapengras (Festuca ovina-complex) in Nederland. Gorteria 31: 126-127. 
 
Freijsen, A.H.J.;Heeres, E. (1972) Welke soort rood zwenkgras (Festuca rubra s.l.) komt voor in de jonge kustduinen van Voorne en die van overig Nederland? Gorteria 6: 57-61. 
 
Freijsen, A.H.J.;van Heusden, H.T.A. (1965) Festuca rubra L. op Terschelling. Gorteria 2: 154-158. 
 
Gevers Deynoot, P.M.E. (1853) Setaria viridis - Groene Naaldaar Flora Batava 11: 831-831. 
 
Güsewell, S.;Klötzli, F. (1998) Abundance of common reed (Phragmites australis), site conditions and conservation value of fen meadows in Switzerland. Acta botanica neerlandica 47: 113-129. 
 
Hartsen, F.A. (1868) Arrhenaterum elatius - Veldhaver Flora Batava 13: 983-983. 
 
Haveman, R. (2005) Het Festuca ovina-complex in Nederland. 2. F. lemanii Bast. en F. brevipila Tracey. Gorteria 31: 29-35. 
 
Heimans, E. (1898) Gras. III. De Levende Natuur 3: 47-52. 
 
Heimans, J. (1937) De oorsprong van de zinkflora aan de Geul. Natuurhistorisch Maandblad 26: 11-15.
 
Hendry, G.A.F.;Baker, A.J.M.;Ewart, C.F. (1992) Cadmium tolerance and toxicity, oxygen radical processes and molecular damage in cadmium-tolerant and cadmium-sensitive clones of Holcus lanatus L. Acta botanica neerlandica 41: 271-281. 
 
Heslop-Harrison, J.;Heslop-Harrison, Y. (1984) The disposition of gamete and vegetative-cell nuclei in the extending pollen tubes of a grass species, Alopecurus pratensis L. Acta botanica neerlandica 33: 131-134. 
 
Hoste, I.;Mertens, P. (2008) Poa annua f. purpurea, een onkruid in plantenkwekerijen en tuinen. Dumortiera 93: 25-26. 
 
Hoste, I.;Verloove, F.;Nagels, C.;Andriessen, L.;Lambinon, J. (2009) De adventievenflora van in België ingevoerde mediterrane containerplanten. Dumortiera 97: 1-16. 
 
Jansen, M.T.;Muller, F.M. (1963) Graanadventieven in en om Wageningen. Gorteria 1: 147-149. 
 
Jansen, P. (1951) Gramineae. Flora Neerlandica : 7-274. 
 
Jansen, P.;Wachter, W.H. (1905) Eenige afwijkingen van Lolium perenne. De Levende Natuur 10: 104-106. 
 
Jansen, P.;Wachter, W.H. (1914) De Groene Naaldaar. De Levende Natuur 18: 494-496. 
 
Jansen, P.;Wachter, W.H. (1904) Eenige afwijkingen van Lolium perenne. De Levende Natuur 9: 146-147. 
 
Jongepier, J.W. (1982) Het voorkomen van enkele niet-oorspronkelijk wilde grassoorten in Zeeland. Gorteria 11: 79-86. 
 
Jongepier, J.W. (1983) Nieuwe vondsten van Eragrostis minor Host, E. pilosa (L.) Beauv. en andere van oorsprong adventieve grassen in 1982. Gorteria 11: 234-236. 
 
Jónsdóttir Á., G. (1991) Effects of density and weather on tiller dynamics in Agrostis stolonifera, Festuca rubra and Poa irrigata. Acta botanica neerlandica 40: 311-318. 
 
Kik, C.;Linders, T.E.;Bijlsma, R. (1993) Ploidy level and somatic chromosome number variation in Agrostis stolonifera. Acta botanica neerlandica 42: 73-80. 
 
Kops, J. (1800) Poa annua - Klein Beemd-Gras Flora Batava 1: 51-51. 
 
Kops, J. (1800) Bromus sterilis - Schrale Dravik Flora Batava 1: 41-41. 
 
Kops, J. (1800) Aira cespitosa - Veen-Windhalm Flora Batava 1: 61-61. 
 
Kops, J. (1807) Dactylis glomerata - Gemeene Krop-aar Flora Batava 2: 102-102. 
 
Kops, J. (1807) Anthoxanthum odoratum - Gemeen Reukgras Flora Batava 2: 111-111. 
 
Kops, J. (1807) Bromus giganteus - Voeder Dravik Flora Batava 2: 141-141. 
 
Kops, J. (1814) Poa trivialis - Gemeen Beemdgras Flora Batava 3: 161-161. 
 
Kops, J. (1814) Lolium parenne - Gemeen Raij-gras Flora Batava 3: 201-201. 
 
Kops, J. (1814) Arundo Phragmites - Dek-Riet Flora Batava 3: 231-231. 
 
Kops, J. (1822) Poa aquatica - Water Beemd-gras Flora Batava 4: 261-261. 
 
Kops, J. (1822) Festuca duriuscula - Hard Zwenk-Gras Flora Batava 4: 271-271.
 
Kops, J.;van Hall, H.C. (1832) Echinochloa crus galli - hanepoot Egelgras Flora Batava 6: 436-436. 
 
Kops, J.;van Hall, H.C. (1836) Digitaria glabra - Glad Vingergras Flora Batava 7: 516-516. 
 
Kops, J.;van Hall, H.C. (1828) Schedonorus elatior - Rijzige Langbloem Flora Batava 5: 371-371. 
 
Kops, J.;van Hall, H.C. (1836) Agropyrum repens - kruipend Tarwgras (tarwegras) Flora Batava 7: 486-486. 
 
Kops, J.;van Hall, H.C. (1828) Hordeum murinum - Muizen Garst Flora Batava 5: 357-357. 
 
Kops, J.;van Hall, H.C. (1832) Agrostis vulgaris - Gemeen Struisgras Flora Batava 6: 407-407. 
 
Kops, J.;van Hall, H.C. (1836) Phalaris arundinacea - rietachtig Kanariegras Flora Batava 7: 497-497. 
 
Kops, J.;van Hall, H.C. (1832) Alopecurus pratensis - Beemd Vossestaart Flora Batava 6: 416-416. 
 
Kops, J.;van Hall, H.C. (1832) Alopecurus geniculatus - Geknikte Vossestaart Flora Batava 6: 402-402. 
 
Kops, J.;van Hall, H.C. (1836) Phleum pratense - beemd Doddegras Flora Batava 7: 481-481. 
 
Kops, J.;van Hall, H.C. (1832) Agrostis alba - Wit Struisgras Flora Batava 6: 406-406.
 
Kops, J.;van Hall, H.C. (1836) Schedonorus pratensis - Beemd Langbloem Flora Batava 7: 517-517. 
 
Kops, J.;van Hall, H.C. (1836) Cynosurus cristatus - Gemeen Kamgras Flora Batava 7: 531-531. 
 
Kops, J.;van Hall, H.C. (1836) Holcus mollis - zacht Zorggras Flora Batava 7: 536-536. 
 
Kops, J.;van Hall, H.C. (1836) Holcus lanatus - gewold Zorggras Flora Batava 7: 537-537. 
 
Kops, J.;van Hall, H.C. (1844) Bromus mollis - Zachte Dravik Flora Batava 8: 592-592. 
 
Kops, J.;van Hall, H.C. (1844) Glyceria fluitans - Groot Vlotgras Flora Batava 8: 601-601. 
 
Kops, J.;van Hall, H.C. (1844) Triticum caesium - Blaauwgroen Tarwgras Flora Batava 8: 607-607. 
 
Maas, F. (2005) Meebuigend riet. De Levende Natuur 106: 144-145. 
 
Meijer, K.;Koopman, J. (1990) Liefdegrassen gezocht! Twirre 1: 12-13. 
 
Morrison, J.W. (1958) Hordeum murinum in Holland. Acta botanica neerlandica 7: 654-664. 
 
Neuteboom, J.H. (1980) Variability of couch (Elytrigia repens (L.) Desv.) in grasslands and arable fields in two localities in The Netherlands. Acta botanica neerlandica 29: 407-417. 
 
Oving, B. (2002) Voorkomen van Straatliefdegras in de provincie Groningen. Floron Nieuwsbrief Groningen 9: 13-14.
 
Oving, B. (2002) Zeldzame grassen langs de spoorlijn Veendam-Musselkanaal. Floron Nieuwsbrief Groningen 9: 14-16.
 
Oving, B. (2002) Voorkomen van Straatliefdegras (Eragrostis pilosa) in de provincie Groningen. Nieuwsbrief Werkgroep Florakartering Drenthe 36: 7-8. 
 
Remmelzwaal, A.J.;Verheule, R.S. (1999) De vestiging van Riet in de Randmeren. De Levende Natuur 100: 58-61. 
 
Rhebergen, L.J.;Theeuwen, J.P.J.J.;Verkleij, J.A.C. (1988) The clonal structure of Festuca rubra in adjacent maritime habitats. Acta botanica neerlandica 37: 467-473. 
 
Rich, T.C.G.;Jermy, A.C. (1998) Plant Crib - Glyceria. Botanical Society of the British Isles 
 
Rintjema, S. (2003) Het Friese Veld: afscheid van een man met hart voor kust en riet. Twirre 14: 18-20. 
 
S.O.;J.K. (1912) Met de camera tusschen Frieslands riet. De Levende Natuur 17: 161-163. 
 
Sloff, J.G.;van Soest, J.L. (1939) Het fluviatiele district in Nederland en zijn flora II. Nederlandsch kruidkundig archief. Serie 3 49: 268-306. 
 
Stolwijk, P.F. (1999) Straatliefdegras (Eragrostis pilosa) nu ook in wegbermen. Nieuwsbrief FLORON-FWT 20: 12-12. 
 
Stolwijk, P.F. (1992) Liefdegras in Twente. Nieuwsbrief FLORON-FWT 7: 10-11. 
 
Strauss, J. (1990) Viviparie bei mehreren Vorkommen von Dactylis glomerata L. Floristische Rundbriefe 24: 59-63.
 
van der Ham, R.W.J.M.;van der Meijden, R. (1984) Afwijkingen bij Setaria viridis (L.) Beauv. en Setaria verticillata (L.) Beauv. (Korte meded.). Gorteria 12: 37-37. 
 
van der Meijden, R.;Weeda, E.J. (1982) Eragrostis pilosa (L.) Beauv. en E. minor Host in Nederland. Gorteria 11: 106-113. 
 
van Duren, I.C.;van Andel, J. (1997) Nutrient deficiency in undisturbed, drained and rewetted peat soils tested with Holcus lanatus. Acta botanica neerlandica 46: 377-386. 
 
van Eeden, F.W. (1868) Calamagrostis epigeios - Duinriet Flora Batava 13: 1032-1032. 
 
van Eeden, F.W. (1877) Lolium multiflorum - Veelbloemig Raygras Flora Batava 15: 1133-1133. 
 
van Eeden, F.W. (1877) Festuca rubra - Rood Zwenkgras Flora Batava 15: 1163-1163. 
 
van Eeden, F.W. (1884) Agrostis stolonifera - Kruipend Struisgras Flora Batava 16: 1209-1209. 
 
van Eeden, F.W. (1884) Setaria glauca - Zeegroene Naaldaar Flora Batava 16: 1249-1249. 
 
van Eeden, F.W. (1889) Panicum sanguinale - Rood Vingergras Flora Batava 18: 1398-1398. 
 
van Eeden, F.W. (1889) Poa pratensis - Henneppik, Gemeen Beemdgras Flora Batava 18: 1403-1403. 
 
van Ooststroom, S.J.;Reichgelt, T.J. (1966) Aanwinsten voor de Nederlandse adventief-flora, 9. Gorteria 3: 51-59. 
 
Verloove, F.;Vercruysse, W. (2020) Some notes on the Hordeum murinum complex in Belgium. Dumortiera 116: 26-32. 
 
Vogel, A.;Augart, P.M. (1992) Zur Flora und Vegetation des Bundesbahn-Ausbesserungswerkes Witten in Westfalen. Floristische Rundbriefe 26: 91-106.
 
Vuyck, L. (1906) Eragrostis poaeoides var. minor Flora Batava 22: 1712-1712. 
 
Vuyck, L. (1906) Festuca myuros - Langbaardig Zwenkgras Flora Batava 22: 1752-1752.
 
Vuyck, L. (1915) Alopecurus geniculatus glomeratus - Geknikte vossestaart met afzonderlijke kluwens Flora Batava 24: 1843-1843. 
 
Wilkinson, M.J.;Stace, C.A. (1991) A new taxonomic treatment of the Festuca ovina L. aggregate (Poaceae) in the British Isles. Botanical Journal of the Linnean Society 106: 347-397. 
 
Wróbel, A.;Klichowska, E.;Baiakhmetov, E.;Nowak, A.;Nobis, M. (2021) Invasion of Eragrostis albensis in Central Europe: distribution patterns, taxonomy and phylogenetic insight into the Eragrostis pilosa complex Biological Invasions 23: 2305-2327. 
 
Zijlstra, O.G. (1995) Rood zwenkgras x Eekhoorngras (Festuca rubra x Vulpia bromoides), nieuw voor Nederland. Nieuwsbrief FLORON-FWT 13: 8-12.