Ecologie

Sphagnum papillosum groeit op ongebufferde tot enigszins zwak gebufferde standplaatsen. De soort groeit alleen onder natte condities met beperkte fluctuaties in waterstand. In hoogvenen vormt Wrattig veenmos vaak forse bulten, nogal eens is dit dan de plek waar mieren nesten maken. Het is evenals Sphagnum magellanicum een karakteristieke soort van levend hoogveen. In laagveengebieden gaat het vaak om lage welvingen, vaak wat verder van de watergangen, waar matten gevormd worden die door regenwater gevoed worden en waar meer hoogveenplanten gaan groeien. In Pijpenstrootjesvelden op regenerend hoogveen kan Sphagnum papillosum zich na storing zoals brand in betrekkelijk korte tijd fors uitbreiden als de waterstand goed is. Sphagnum papillosum groeit in ons land, meer dan bijvoorbeeld in Duitsland, ook in slenkjes in vochtige heides waar veenvorming op gang komt (en dan vaak met S. magellanicum). Een enkele maal wordt Sphagnum papillosum aangetroffen in natte duinvalleien en Berkenbroekbossen.

Verspreiding

Met het stoppen van de veenontginningen is de sterkste achteruitgang van Sphagnum papillosum grotendeels gestopt, al heeft verdroging ook daarna nog zijn tol geëist. Verwisseling met Sphagnum palustre is erg gemakkelijk, beiden kunnen donkere stengels hebben en een kort-bossig uiterlijk. Microscopische controle is onontbeerlijk. Veel van de oude opgaven op de kaart zijn gedaan door 'onbekende veldmedewerkers', een aannemelijke reden voor oververtegenwoordiging in het verleden. Dit daargelaten is de soort niet schaars in venig terrein in het Veenweidegebied en langs vennen en in venen op de zandgronden. Wel is het zo dat Sphagnum papillosum op de Utrechtse Heuvelrug en delen van de Veluwe sterk achteruit gegaan is. Sphagnum papillosum komt niet voor op de kleigronden en op slechts één locatie in de kalkrijke duinen van Holland. Op de Waddeneilanden zijn enkele duinvalleitjes met veenvorming waar ook Sphagnum papillosum groeit. Sphagnum papillosum is wijd verbreid in West- en Midden Europa.

Summary

Sphagnum papillosum is a typical moss of acid bogs. In The Netherlands it can form extensive hummocks in bogs, in fens it usually occurs as carpets at places away from open water, where local ombrotrophic conditions favour this species. It is not uncommon in peatlands, both in the fenland areas as well as in the sand regions. It is almost lacking from the calcareous dunes, the clay areas and the limestone area.