Soortgroepen
Flora
Planten
Mossen
Korstmossen
Paddenstoelen
Kranswieren
Wieren
Fauna
Zoogdieren
Reptielen
Amfibieën
Vissen
Dagvlinders
Nachtvlinders
Libellen
Weekdieren
Kreeftachtigen
Stekelhuidigen
Manteldieren
Sponzen
Holtedieren
Overig marien
Projecten
FLORON
Het Nieuwe Strepen
Witte gebieden
Staat deze plant er nog?
Meetnet Muurplanten
Nectarindex
Oeverindex
Populatieonderzoek Jeneverbes
BLWG
Witte gebieden mossen
Witte gebieden korstmossen
Staat dit mos er nog?
Staat dit korstmos er nog?
Meetnet Korstmossen
Meetnet Mossen
NMV
Meetnet Bospaddenstoelen
Meetnet Zeereeppaddenstoelen
Meetnet Moeraspaddenstoelen
Zoogdiervereniging
NEM Marters en NEM Exoten
Determineren
Eerste Hulp Bij Determineren
Determinatie Vaatplanten
Determinatie Korstmossen
Determinatie Orchideeën
Het veld in
Veldkaart printen
Contactpersonen Natuurgebieden
Waarnemingen
Waarnemingen
Losse waarneming invoeren
Nieuwe streeplijst FLORON
Nieuwe streeplijst paddenstoelen
Nieuwe streeplijst (korst)mossen
Nieuwe streeplijst ANEMOON
Nieuwe streeplijst weekdieren
Mijn Lijsten
Mijn Waarnemingen
Lijsten zoeken
Waarnemingen zoeken
Waarnemers
Botanische Collectie op de Kaart
Dashboard
Dashboard
Kaart biodiversiteit per hok
Soortenlijst per atlasblok
Botanische hotspots
Literatuur
Over
Over deze site
Privacy
Beheerders en validatoren
Inloggen
|
FLORON Verspreidingsatlas Vaatplanten
Verspreidingsatlas
Wijziging opgeslagen
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
m
n
o
p
q
r
s
t
u
v
w
x
y
z
toon wetenschappelijke namen
verberg synoniemen
toon alleen geaccepteerde namen
Paarbladig fonteinkruid
Paarbladig goudveil
Paardenbloem
Paardenbloemstreepzaad
Paardengras
Paardenhaarzegge
Paardenhoefklaver
Paardenzuring
Paardenzuring × Krulzuring
Paarse / Ingesneden dovenetel
Paarse dovenetel
Paarse morgenster
Paarse schubwortel
Paarse toorts
Paddenrus
Paira's bermzegge
Palmzegge
Pampagras
Papegaaienkruid
Paprika
Parelvederkruid
Parnassia
Pauluskruid
Peen
Peen 'Sativus'
Peer
Pekbloem
Penningkruid
Pennsylvaanse es
Penseelbladige waterranonkel
Peperkers
Pepermunt
Perzik
Perzikkruid
Perzikkruid / Beklierde duizendknoop
Perzikkruid × Waterpeper
Perzische berenklauw
Perzische klaver
Peterseliebraam
Peterselievlier
Petunia
Phacelia
Pijlkruid
Pijlkruidkers
Pijlscheefkelk
Pijpbloem
Pijpenstrootje
Pijptorkruid
Pilvaren
Pilzegge
Pinksterbloem
Pinksterbloem s.s.
Piramideklokje
Piramidevogelmelk
Piramidezenegroen
Pitrus
Pitrus × Biezenknoppen
plant (soort onbekend)
Plat / Bleekgeel blaasjeskruid
Plat beemdgras
Plat blaasjeskruid
Plat fonteinkruid
Plat handjesgras
Platte / Zilte rus
Platte bies
Platte haagbraam
Platte rus
Platte scheefkelk
Pluim-es
Pluimbraam
Pluimgierst
Pluimgipskruid
Pluimkambraam
Pluimpapaver
Pluimstaartje
Pluimzegge
Pluimzegge subsp. lusitanica
Pluimzegge × Ronde zegge
Pluimzegge × Valse voszegge
Pluimzegge × Zompzegge
Poelruit
Polei
Polzegge
Pontische azalea
Pontische rododendron
Poppenorchis
Portugees glaskruid
Portugese laurierkers
Postelein
Postelein-waterlepeltje
Prachtanjer
Prachtbraam
Prachtframboos
Prachtkaars
Prachtkambraam
Prachtklokje
Prachtkoepelbraam
Prachtrozenkransje
Prei
Priemkruid
Priemvetmuur
Prikneus
Pronkboon
Pronkerwt
Pruikenboom
Pruim
Pruim (subsp. domestica)
Pruim × Sleedoorn
Puntbraam
Puntig fonteinkruid
Puntige twijfelbraam
Puntkroos
Puntwederik
Purper leverkruid
Purperbraam
Purperen klaver
Purperklokje
Purperorchis
Purperrode orchis
Aristolochia clematitis
L.
Pijpbloem
Kaart downloaden of aanpassen
Download kaart (groot)
Download kaart (klein)
Kaartenmachine
QR-code
Download data (csv)
Download trenddata
Toelichting kaarten
algemeen
|
ecologie & verspreiding
|
literatuur (10)
|
flora's (7)
|
taxonomie
|
herkenning
|
feedback (0)
|
trend en bloei
Familie:
Aristolochiaceae
Groep:
eenzaadlobbigen (bloemplanten)
Toxiciteit:
Bron: Marco Roos en Leni Duistermaat (2020) in Heukels' Flora 24e ed. (met aanvullingen FLORON)
Zwak giftige plant (hele plant)
Voorkomen in Nederland
Status:
bron: Rode Lijst Vaatplanten 2012
Niet bedreigd
Trend sinds 1950:
bron: Rode Lijst Vaatplanten 2012
onveranderd of toegenomen
Zeldzaamheid:
bron: Rode Lijst Vaatplanten 2012
zeldzame soort
Indigeniteit:
bron: Standaardlijst 2003
al voor 1500 ingevoerd (archeofyt)
Herkomst:
bron: Standaardlijst 2003
Midden-Europa
Uiterlijk
bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra
Lees de volledige beschrijving van de plant [meer]
Ecologie & verspreiding
Pijpbloem staat op zonnige tot vaak half beschaduwde, warme en vrij droge, uitgesproken stikstofrijke en goed doorlatende en humeuze, kalk- en voedselrijke, dikwijls verstoorde zand-, leem- en kleigro... [
meer
]
Ecologie & verspreiding
Pijpbloem staat op zonnige tot vaak half beschaduwde, warme en vrij droge, uitgesproken stikstofrijke en goed doorlatende en humeuze, kalk- en voedselrijke, dikwijls verstoorde zand-, leem- en kleigrond en op stenige plaatsen. Ze groeit in heggen en bosranden, in ruigten langs de grote rivieren en in de zeeduinen, in wijngaarden en op muren, bij oude kloosters, kastelen of oude boerderijen. Verder in bermen, op kleiige rivierdijken en in de voegen van beschoeiingen. De plant stamt oorspronkelijk uit het Middellandse – en Zwarte-Zeegebied, is al sinds de middeleeuwen in cultuur en is zo ook in Nederland en België terecht gekomen. De soort is zeldzaam in de Noord-Hollandse duinen en langs de grote rivieren, elders zeer zeldzaam. Ze wordt door vliegen bestoven of bestuift zichzelf, vruchten worden in Nederland echter heel weinig gevormd. De geelgroene, merkwaardig geurende en kale plant is giftig en werd vroeger medisch gebruikt bij allerlei kwalen zoals o.a. long- en borstziekten en bij jicht.
CC-BY-SA 3.0
René van Moorsel, 2014
Ecologie
Bodem
Zonnige tot vaak halfbeschaduwde, warme plaatsen op vrij droge tot vochthoudende, kalkrijke, matig voedselrijke en dikwijls verstoorde grond (zand en klei en op stenige plaatsen).
Groeiplaats
Heggen, bosranden, langs eiken- en iepenbosjes (kalkrijke zomen), ruigten (langs de rivieren en in de zeeduinen), wijngaarden, bij oude kloosters, kastelen of oude boerderijen, bermen, rivierdijken en in de voegen van beschoeiingen.
Bron:
Wilde-planten.nl
/ Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreiding
Nederland
Zeldzaam in de Noord-Hollandse duinen (plaatselijk wat meer) en langs de grote rivieren. Elders zeer zeldzaam.
Vlaanderen
Zeer zeldzaam. Voornamelijk langs de rivieren.
Wallonië
Zeer zeldzaam langs de grote rivieren.
Wereld
Oorspronkelijk uit het Middellandse-Zeegebied en het Zwarte-Zeegebied. Nu ook in Zuidwest-Azië en Zuid- en Midden-Europa. Noordelijk tot in Nederland en België.
Bron:
Wilde-planten.nl
/ Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Ecologie
bron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:
kalkrijke zomen
Levensduur:
overblijvend
Levensvorm:
geofyt
Bloeitijd:
mei - juni
Literatuur
Kam, J.B. (1902) De
Aristolochia clematitis
.
De Levende Natuur
7:
125-126
Kobus, J.D. (1866)
Flora van Wageningen en aangrenzende gemeenten.
A. Ophorst, Wageningen
Kops, J. (1807) Aristolochia Clematitis - Gemeene Osterlucie
Flora Batava
2:
160-160
Prell, H.H. (1948) Uitbreiding van de Pijpbloem.
De Levende Natuur
51:
116-121
Prell, H.H. (1948) Uitbreiding van de Pijpbloem. (II).
De Levende Natuur
51:
135-141
Sloff, J.G & J.L. van Soest (1938) Het fluviatiele district in Nederland en zijn flora.
Nederlandsch kruidkundig archief. Serie 3
48:
199-249
Thijsse, J.P. (1919)
Aristolochia
.
De Levende Natuur
24:
78-81
Van Rompu, W. (1978)
Aristolochia clematitis
in het Land van Waas.
Dumortiera
10:
29-29
van Zalinge, P. (1985) Pijpbloem, vriendelijke vliegenval.
Natura
82:
200-202
Wilcke, J. (1951) De Pijpbloem.
De Levende Natuur
54:
161-165
Pagina's in standaardwerken
Atlas van de Nederlandse Flora 2:
70
Flora Batava 02:
plaat
Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.:
247
Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.:
94
Nederlandse Oecologische Flora 1:
134
Wilde Planten 1:
246
Wilde-Planten.nl:
pagina
Taxonomie
Rijk:
Plantae
Stam:
Tracheophyta
Klasse:
Spermatopsida
Orde:
Piperales
Familie:
Aristolochiaceae
Aristolochia clematitis
L. (1753)
Nederlands:
Pijpbloem
Engels:
Birthwort
Duits:
Gewöhnliche Osterluzei
Etymologie
bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra
De Nederlandse naam is ontstaan doordat de bloem enigzins op een pijp lijkt.
Aristolochia
is afgeleid van het Grieks
aristos
(best of uitmuntend) en
locheia
(geboorte) of
lochos
(kraamvrouw). Deze naam wijst op medicinaal gebruik en betekent "zeer goed voor de bevalling", vanwege de gelijkenis van de bloem met een baarmoeder.
Clematitis
verwijst naar
Clematis
(Bosrank).
Bron:
Standaardlijst 2003
Bron Nederlandse naam:
Standaardlijst 2003
Zoeken in GBIF
Zoeken in Google Scholar
Beschrijving
bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra
Stengels
De rechtopstaande stengels zijn rond, niet vertakt, geribd, taai, zigzagsgewijs gebogen en met enige schubben aan de voet. De plant groeit in groepen.
Bladeren
De verspreidstaande bladeren zijn rond tot eirond met een hartvormige voet en een vrij stompe top. Ze hebben een lange steel, zijn kaal, lichtgroen en worden 6 tot 10 cm.
Bloemen
Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). Bijschermen van 2 tot 8 bloemen in de bladoksels. De lichtgele bloemen zijn gesteeld, buisvormig, 2 tot 3 cm lang met een gebogen, aan de voet bolvormig verwijde kroonbuis en een 1-lippige zoom. De 6 meeldraden zijn met de stijl vergroeid. Aan de binnenkant zie je schuin naar beneden staande haren. Het vruchtbeginsel is onderstandig met 6 stempels.
Vruchten
Een doosvrucht. De grote vruchten zijn eivormig tot bolrond. De plant heeft slechts zeer zelden vruchten. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bron:
Wilde-planten.nl
/ Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Kenmerken
bron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:
0,20-0,90 m.
Bloemkleur:
geel
Type vrucht:
doosvrucht
Kleur van de vrucht:
Onopvallend
Geslachtsverdeling:
tweeslachtig
Feedback
commentaar toevoegen
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100). De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer. Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen. In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutie
Fenologie bloeiend
Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.
Close
Afbeelding 1 van 13
Maximize image
Restore image
Bestand:
Naam maker:
Locatie:
Omschrijving:
Betreft detail:
Gemaakt op:
November 2023
November 2023
S
M
T
W
T
F
S
44
29
30
31
1
2
3
4
45
5
6
7
8
9
10
11
46
12
13
14
15
16
17
18
47
19
20
21
22
23
24
25
48
26
27
28
29
30
1
2
49
3
4
5
6
7
8
9
Onderdelen of kenmerken:
Upload
Voorwaarden voor het plaatsen van foto's
Naam verkeerd weergeven? Pas je naam aan.
Hartelijk dank voor het uploaden. Je bijdrage wordt beoordeeld door het validatieteam. Tot die tijd is de foto of het geluid alleen voor jezelf zichtbaar.
Sluiten
{1}
##LOC[OK]##
{1}
##LOC[OK]##
##LOC[Cancel]##
{1}
##LOC[OK]##
##LOC[Cancel]##