Ecologie & verspreiding Moerasvaren staat op zonnige tot half beschaduwde, moerassige, meestal vrij voedselrijke, humeuze bodems, die verder ± stikstofrijk, meestal kalkarme (maar basenrijke) en zwak zuur zijn. Ze wordt vooral aangetroffen op het laagveen, maar komt ook voor op stenige plaatsen. Ze groeit in veen- en beekmoerassen, in regelmatig gemaaide, zure en venige rietlanden, langs waterkanten van poelen, spoorsloten en kleine verlandende wateren. Verder in moerasbossen, ruigten en duinvalleien, op drijftillen en langs bosgreppels en heidevennen, soms ook op gracht- en sluismuren. De plant groeit in alle werelddelen, vooral in de bergachtige gebieden van het Noordelijke Halfrond. Moerasvaren is vrij algemeen in de laagveengebieden van Holland en Friesland en in de beekdalen van Noord-Brabant. Ze ontbreekt in Zeeuws-Vlaanderen en is elders zeer zeldzaam. De kale bladeren staan verspreid, de ronde sporenhoopjes worden voor een groot deel bedekt door de omgeslagen bladrand. De dekvliesjes zijn klein en teer, rond tot niervormig, klierachtig gewimperd en vallen vroeg af. CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2014

Ecologie

Bodem
Zonnige tot halfschaduwde plaatsen op natte, voedselarme tot matig voedselrijke, zwak zure grond, vooral op laagveen, maar ook op stenige plaatsen.

Groeiplaats
Moerassen en waterkanten (veenmoerassen, beekmoerassen, regelmatig gemaaid zuur en venig rietland, kleine verlandende wateren, poelen en spoorsloten en in verlandende veenplassen op drijftillen), bossen (moerasbossen), ruigten, zeeduinen (duinvalleien), heide (langs heidevennen), bossen (langs bosgreppels) en soms op gracht- of sluismuren.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Vrij algemeen in laagveengebieden in Holland en Fryslân en in de beekdalen in Noord-Brabant en zeldzaam in het oosten en midden van het land. Elders zeer zeldzaam. Niet in Zuid-Limburg en Zeeuws-Vlaanderen.

Vlaanderen
Zeer zeldzaam.

Wallonië
Zeer zeldzaam.

Wereld
In alle werelddelen, voornamelijk in gematigde streken.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	laagvenen
Levensduur:	overblijvend
Levensvorm:	helofyt
Bloeitijd:	juli - september

Literatuur
Bremer, P. (2005) Nieuwe vondsten van bijzondere varens in Twente. Hypericum 5: 1-7 

Gevers Deynoot, P.M.E. (1853) Aspidium thelypteris - Veen-moeras Varen ? Flora Batava 11: 873-873 

Thijsse, J.P. (1916) De Moerasvaren. De Levende Natuur 21: 219-219 

van Veldhuizen, A. (1916) Moerasvaren. De Levende Natuur 21: 279-279 

van Veldhuizen, A. (1916) Moerasvaren. De Levende Natuur 21: 279-279 

Vannerom, H. (2001) De groeiplaats van Thelypteris palustris te Webbekom. See also "erratum" in Dumortiera 79 (2002): 28.. Dumortiera 78: 30-31

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 3: 158

Flora Batava 11: plaat 0873

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 71

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 79

Nederlandse Oecologische Flora 1: 34

Wilde Planten 2: 98

Wilde-Planten.nl: pagina

Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100). De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer. Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen. In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023

download in hoge resolutie

Fenologie bloeiend


Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.