Soortgroepen
Flora
Planten
Mossen
Korstmossen
Paddenstoelen
Kranswieren
Wieren
Fauna
Zoogdieren
Reptielen
Amfibieën
Vissen
Weekdieren
Kreeftachtigen
Stekelhuidigen
Manteldieren
Sponzen
Holtedieren
Projecten
FLORON
Het Nieuwe Strepen
30 jaar FLORON hokken
Witte gebieden
Staat deze plant er nog?
Meetnet Muurplanten
Mijn Berm Bloeit!
Populatieonderzoek Jeneverbes
BLWG
Witte gebieden mossen
Witte gebieden korstmossen
Staat dit mos er nog?
Staat dit korstmos er nog?
Meetnet Korstmossen
Meetnet Mossen
Kaart Begraafplaatsen & Mossen
Kaart Begraafplaatsen & Korstmossen
NMV
Meetnet Bospaddenstoelen
Meetnet Zeereeppaddenstoelen
Meetnet Moeraspaddenstoelen
Determineren
Eerste Hulp Bij Determineren
Determinatie Korstmossen
Determinatie Orchideeën
Het veld in
Veldkaart printen
Contactpersonen Natuurgebieden
Waarnemingen
Waarnemingen
Losse waarneming invoeren
Nieuwe streeplijst FLORON
Nieuwe streeplijst paddenstoelen
Nieuwe streeplijst (korst)mossen
Nieuwe streeplijst weekdieren
Mijn Lijsten
Mijn Waarnemingen
Lijsten zoeken
Waarnemingen zoeken
Waarnemers
Dashboard
Kaart biodiversiteit per hok
Soortenlijst per atlasblok
Literatuur
Inloggen
|
Over deze site
FLORON Verspreidingsatlas Vaatplanten
Verspreidingsatlas
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
m
n
o
p
q
r
s
t
u
v
w
x
y
z
Colchicum autumnale
L.
Herfsttijloos
5 km
Kaart downloaden of aanpassen
Download kaart (groot)
Download kaart (klein)
Kaartenmachine
QR-code
Download kaartdata (csv)
algemeen
|
ecologie & verspreiding
|
literatuur (4)
|
flora's (4)
|
taxonomie
|
herkenning
|
feedback (0)
|
trend
Familie:
Colchicaceae
Groep:
eenzaadlobbigen (bloemplanten)
Voorkomen in Nederland
Status:
bron: Voorstel voor de Rode Lijst Vaatplanten 2012
Rode Lijst: Kwetsbaar
Trend sinds 1950:
bron: Voorstel voor de Rode Lijst Vaatplanten 2012
achteruitgegaan (25-50%)
Zeldzaamheid:
bron: Voorstel voor de Rode Lijst Vaatplanten 2012
zeldzame soort
Indigeniteit:
bron: Standaardlijst 2003
oorspronkelijk inheems
Bescherming:
Bloemen
bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra
Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De bloemen zijn roze, 4-6 cm, bekervormig en krokusachtig met gele meeldraden en witte stijlen. Ze staan met één tot zes bij elkaar. Ze hebben een witachtige, buisvormige bloeischede. Bloemen met zes meeldraden en drie stijlen. Elke stijl heeft een haakvormig gekromde, paarse stempel.
[meer]
Ecologie & verspreiding
Herfsttijloos staat op zonnige tot beschaduwde, voedselrijke (maar niet te veel bemeste), vochtige tot vrij natte, meestal kalkhoudende, humeuze leem-, zavel-, klei- en mergelgrond, in vloeiweiden ook... [
meer
]
Ecologie & verspreiding
Herfsttijloos staat op zonnige tot beschaduwde, voedselrijke (maar niet te veel bemeste), vochtige tot vrij natte, meestal kalkhoudende, humeuze leem-, zavel-, klei- en mergelgrond, in vloeiweiden ook op zand. Ze groeit in loof- en naaldbossen, in bosranden en struwelen, in hooi- en graslanden, op kalkhellingen en in vloeiweiden, in beekdalgraslanden en uiterwaarden, op bronhellingen en rivierdijken. Nederland ligt aan de noordwest grens van het Europese verspreidingsgebied. De plant is vrij zeldzaam in Zuid-Limburg en zeer zeldzaam in Midden- en Noord-Limburg, Noord-Brabant, het rivierengebied en in het oosten van het land en wordt soms aangeplant. De soort is achteruit gegaan door de toegenomen eutrofiëring. Herfsttijloos wordt door insecten bestoven, de gevormde zaden worden door de wind of mieren verspreid. De plant is zeer giftig door het alkaloïd colchicine dat een normale celdeling belemmerd. Colchicine wordt als medicijn gebruikt bij jicht, reuma en kanker, ook kwekers maken er gebruik bij het “veredelen” van planten.
CC-BY-SA 3.0
René van Moorsel, 2014
Ecologie
bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra
Bodem
Zonnige tot licht beschaduwde plaatsen op vochtige tot vrij natte, matig voedselrijke tot voedselrijke, humeuze, vaak licht bemeste en meestal kalkhoudende grond (leem, zavel, klei en mergel).
Groeiplaats
Bossen (loofbossen), bosranden, struwelen, zeeduinen (duinbossen en struwelen), grasland (kalkhellingen, vloeiweiden, hooiland, beekdalgrasland en uiterwaarden), rivierdijken en bronhellingen.
Verspreiding
bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra
Nederland
Vrij zeldzaam in Zuid-Limburg en zeer zeldzaam in Midden- en Noord-Limburg, Noord-Brabant, het rivierengebied en in het oosten van het land.
Vlaanderen
Zeldzaam in de Maasvallei en in de duinen en zeer zeldzaam in de Kempen en de Leemstreek.
Wallonië
Vrij algemeen in het Maasgebied en de zuidelijke Ardennen. Elders zeer zeldzaam.
Wereld
Midden-Europa en in een deel van West- en Zuid-Europa. Van Noord-Portugal, Zuidoost-Ierland, Nederland en Midden-Engeland en oostelijk tot de Balkan.
Ecologie
bron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:
natte, bemeste graslanden
Levensduur:
overblijvend
Levensvorm:
geofyt
Zaadbank:
zeer kortlevend (< 1 jaar)
Worteldiepte:
20 tot 50 cm.
Bloeitijd:
september - november
Literatuur
Allen, J. (1905) De Herfststijloos (
Colchicum autumnale
).
De Levende Natuur
10:
176-178
Allen, J. (1906) De Herfststijloos (
Colchicum autumnale
).
De Levende Natuur
10:
194-197
Londo, G. & I. Londo-Eeken (2007) Tijlozen in Nederland, wild en verwilderd:
Colchicum autumnale
L.,
C. tenorei
Hort. en
C. byzantinum
Ker-Gawl..
Gorteria
32:
149-159
Mennema, J. (1974) De Wever, een botanicus op eenzame hoogte.
Natuurhistorisch Maandblad
63:
56-64
Pagina's in standaardwerken
Atlas van de Nederlandse Flora 2:
119
Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.:
101
Nederlandse Oecologische Flora 4:
275
Wilde Planten 3:
333
deze soort in de Zadenatlas van Nederland
Taxonomie
Rijk:
Plantae
Stam:
Tracheophyta
Klasse:
Spermatopsida
Orde:
Liliales
Familie:
Colchicaceae
Colchicum autumnale
L. (1753)
Nederlands:
Herfsttijloos
Engels:
Meadow Saffron
Duits:
Herbstzeitlose
Etymologie
bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra
Colchicum
komt van
Colchis
, een landstreek ten Oosten van de Zwarte Zee.
Autumnale
betekent
herfst
.
Bron:
Standaardlijst 2003
Bron Nederlandse naam:
Standaardlijst 2003
Beschrijving
bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra
Stengels
Een korte, rechtopstaande vruchtstengel.
Bladeren
Een korte, rechtopstaande vruchtstengel.
Bloemen
Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De bloemen zijn roze, 4-6 cm, bekervormig en krokusachtig met gele meeldraden en witte stijlen. Ze staan met één tot zes bij elkaar. Ze hebben een witachtige, buisvormige bloeischede. Bloemen met zes meeldraden en drie stijlen. Elke stijl heeft een haakvormig gekromde, paarse stempel.
Vruchten
Een doosvrucht. De grote vruchten zijn eivormig, groen en staan op een korte steel tussen de bladeren. De zaden zijn zeer kortlevend (korter dan één jaar). Eenzaadlobbig (kiemend met één kiemblaadje).
Kenmerken
bron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:
0,08-0,25(-0,40) m.
Bloemkleur:
paars tot wit
Type vrucht:
doosvrucht
Kleur van de vrucht:
Onopvallend
Geslachtsverdeling:
tweeslachtig
Feedback
commentaar toevoegen
Trend van de soort
Het geschatte aantal atlasblokken (5x5 km) waarin de soort voorkomt per jaar.
© NEM(CBS & FLORON) 2015
Methode: Sparrius & Van Strien, Gorteria 37: 40.
Soms fluctueert het aantal sterk. Hoe vloeiender de lijn, des te betrouwbaarder de grafiek.
Close
Afbeelding 1 van 13
Maximize image
Restore image
Bestand:
Naam fotograaf:
Locatie:
Omschrijving:
Betreft detail:
NFN:
Publiek zichtbaar:
Gemaakt op:
april 2018
april 2018
m
d
w
d
v
z
z
13
26
27
28
29
30
31
1
14
2
3
4
5
6
7
8
15
9
10
11
12
13
14
15
16
16
17
18
19
20
21
22
17
23
24
25
26
27
28
29
18
30
1
2
3
4
5
6
Weergegeven onderdelen:
Upload
Voorwaarden voor het plaatsen van foto's
Naam verkeerd weergeven? Pas je naam aan.
Hartelijk dank voor het uploaden. Je bijdrage wordt beoordeeld door het validatieteam. Tot die tijd is de foto of het geluid alleen voor jezelf zichtbaar.
Sluiten
{1}
##LOC[OK]##
{1}
##LOC[OK]##
##LOC[Cancel]##
{1}
##LOC[OK]##
##LOC[Cancel]##