Soortgroepen
Flora
Vaatplanten
Mossen
Korstmossen
Paddenstoelen
Kranswieren
Wieren
Fauna
Zoogdieren
Reptielen
Amfibieën
Vissen
Dagvlinders
Nachtvlinders
Microvlinders
Libellen
Weekdieren
Kreeftachtigen
Stekelhuidigen
Manteldieren
Sponzen
Holtedieren
Overig marien
Projecten
FLORON
Het Nieuwe Strepen
Witte gebieden
Staat deze plant er nog?
Meetnet Muurplanten
Nectarindex
Oeverindex
Populatieonderzoek Jeneverbes
BLWG
Witte gebieden mossen
Witte gebieden korstmossen
Staat dit mos er nog?
Staat dit korstmos er nog?
Meetnet Korstmossen
Meetnet Mossen
NMV
Meetnet Bospaddenstoelen
Meetnet Zeereeppaddenstoelen
Meetnet Moeraspaddenstoelen
Staat deze soort er nog?
Zoogdiervereniging
NEM Marters en NEM Exoten
Determineren
Eerste Hulp Bij Determineren
Determinatie Vaatplanten
Determinatie Korstmossen
Determinatie Orchideeën
Het veld in
Veldkaart printen
Contactpersonen Natuurgebieden
Waarnemingen
Waarnemingen
Losse waarneming invoeren
Nieuwe streeplijst FLORON
Nieuwe streeplijst paddenstoelen
Nieuwe streeplijst (korst)mossen
Nieuwe streeplijst ANEMOON
Nieuwe streeplijst weekdieren
Mijn Lijsten
Mijn Waarnemingen
Lijsten zoeken
Waarnemingen zoeken
Waarnemers
Botanische Collectie op de Kaart
Dashboard
Dashboard
Kaart biodiversiteit per hok
Soortenlijst per atlasblok
Botanische hotspots
Literatuur
Over
Over deze site
Privacy
Beheerders en validatoren
Inloggen
|
FLORON Verspreidingsatlas Vaatplanten
Verspreidingsatlas
Wijziging opgeslagen
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
m
n
o
p
q
r
s
t
u
v
w
x
y
z
toon wetenschappelijke namen
verberg synoniemen
toon alleen geaccepteerde namen
Dagkoekoeksbloem
Dagschone
Dagwinde
Dalkruid
Dalmatiëbekje
Dalmatiëklokje
Dalmatische wikke
Damastbloem
Daslook
Dauwbraam
Dauwnetel
Deens lepelblad
Dennenorchis
Dennenwolfsklauw
Dessertbladen
Dicht / Stijf havikskruid
Dicht havikskruid
Dicht langbaardgras
Dichtbloemig kweldergras
Dichtbloemige kruidkers
Dichte / Grote muggenorchis
Dichte bermzegge s.s.
Dichte haagbraam
Dichte muggenorchis
Dichte veldbies
Diels' Cotoneaster
Dijkviltbraam
Dik vetkruid
Dikkemanskruid
Dille
Distelbremraap
Distels
Dodemansvingers
Doffe ereprijs
Dolik
Dolkhaagbraam
Dolle kervel
Donderblad
Donderkruid
Donker kaasjeskruid
Donkere / Uitstaande vetmuur
Donkere koepelbraam
Donkere ooievaarsbek
Donkere pluimbraam
Donkere vetmuur
Donkergroene basterdwederik
Donkergroene × Kantige basterdwederik
Donkergroene × Moerasbasterdwederik
Donkersporig / Bleeksporig bosviooltje
Donkersporig bosviooltje
Donkersporig × Bleeksporig bosviooltje
Donsnachtschade
Donzige eik
Donzige klaproos
Donzige klit
Donzige moerasbloem
Donzige muurleeuwenbek
Doorgroeid fonteinkruid
Doorgroeide boerenkers
Doorgroeide duizendknoop
Doorgroeide kruidkers
Doornappel
Doornden
Doorschijnend sterrenkroos
Doorwas
Doorwaskervel
Douglasspar
Douglasspirea
Draadereprijs
Draadfonteinkruid
Draadgentiaan
Draadgierst
Draadklaver
Draadrus
Draadzegge
Draadzegge × Oeverzegge
Draadzwenkgras
Draaiden
Dragon
Dreps
Drie-urenbloem
Driebladvetkruid
Driebloemige nachtschade
Driedelige ambrosia
Driedelige waterranonkel
Driedistel
Driehoornig walstro
Driekantig look
Driekantige bies
Driekleurig viooltje
Driekleurig viooltje groep
Driekleurige gilia
Drienerfmuur
Drienervige zegge
Drietallig glaskroos
Drijvend fonteinkruid
Drijvend × Rivierfonteinkruid
Drijvende egelskop
Drijvende waterranonkel
Drijvende waterweegbree
Droogbloeier
Dropnetel
Druifkruid
Dubbelkelk
Dubbelloof
Duifkruid
Duimstruweelbraam
Duin- / Zandteunisbloem
Duinaveruit
Duindoorn
Duindoorn (subsp. fluviatilis)
Duindoorn (subsp. rhamnoides)
Duindravik
Duinfakkelgras
Duinkruiskruid
Duinlangbaardgras
Duinreigersbek
Duinriet
Duinroos
Duinrus
Duinteunisbloem
Duinviooltje
Duinviooltje subsp. coniophila
Duinviooltje subsp. stenochila
Duinvogelmuur
Duinwespenorchis
Duinzwenkgras
Duist
Duits viltkruid
Duitse brem
Duitse dot
Duitse gentiaan
Duivelswandelstok
Duizendblad
Duizendknoopfonteinkruid
Duizendschoon
Dunne haagbraam
Dunne muisbraam
Dunstaart
Dwergbloem
Dwergdraadgentiaan
Dwerggaspeldoorn
Dwerggras
Dwergkroos
Dwergmunt
Dwergrus
Dwergviltkruid
Dwergvlas
Dwergzegge
Dwergzegge / Geelgroene zegge
Dwergzegge × Geelgroene zegge
Viola tricolor
subsp.
tricolor
Driekleurig viooltje
Kaart downloaden of aanpassen
Download kaart (groot)
Download kaart (klein)
Kaartenmachine
QR-code
Download data (csv)
Download trenddata
Toelichting kaarten
algemeen
|
ecologie & verspreiding
|
literatuur (4)
|
flora's (7)
|
taxonomie
|
herkenning
|
feedback (0)
|
trend en bloei
Familie:
Violaceae
Groep:
tweezaadlobbigen (bloemplanten)
Voorkomen in Nederland
Status:
bron: Rode Lijst Vaatplanten 2012
Niet bedreigd
Trend sinds 1950:
bron: Rode Lijst Vaatplanten 2012
achteruitgegaan (25-50%)
Zeldzaamheid:
bron: Rode Lijst Vaatplanten 2012
algemene soort
Indigeniteit:
bron: Standaardlijst 2003
oorspronkelijk inheems
Monitoring
Indicatorsoort:
typische soort (Natura2000)
Uiterlijk
bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra
Lees de volledige beschrijving van de plant [meer]
Ecologie & verspreiding
Driekleurig viooltje staat vaak als pionier op open en zonnige, droge, matig voedselrijke, grazige, kalkarme tot neutrale zandgrond en lemig zand. De éénjarige of soms kortlevende, overblijvende plant... [
meer
]
Ecologie & verspreiding
Driekleurig viooltje staat vaak als pionier op open en zonnige, droge, matig voedselrijke, grazige, kalkarme tot neutrale zandgrond en lemig zand. De éénjarige of soms kortlevende, overblijvende plant groeit in graan- en kalkarme akkers, in akkerranden en plantsoenen, op open plekken in bermen en braakliggende grond, open plekken in zandig riviergrasland, langs spoorwegen, zandige sloten en greppels. Het areaal omvat Europa behalve het zuidelijke deel en de gematigde delen van Azië. Ze is ingeburgerd in Amerika, India, Australië en Nieuw-Zeeland. In Nederland is Driekleurig viooltje plaatselijk vrij algemeen op de hogere zandgronden in het oosten, midden en zuiden van het land en is elders zeer zeldzaam. De soort heeft te lijden van moderne grondbewerking, onkruidbestrijding en zware bemesting. Vermoedelijk ook doordat ze in sterke mate is aangewezen op bestuiving door hommels, die aan dezelfde landbouwmethoden ten offer vallen. Ze kan ook kruisen met het Akkerviooltje. Zie ook Viola tricolor 'Hortensis' en V. x cotempta.
CC-BY-SA 3.0
Niko Buiten & René van Moorsel, 2018
Ecologie
Bodem
Zonnige, open plaatsen op droge, matig voedselrijke, grazige, kalkarme tot neutrale grond (zand en lemig zand).
Groeiplaats
Akkers (graanakkers, kalkarme akkers en akkerranden), bermen (open plekken), braakliggende grond, langs spoorwegen (spoorwegterreinen), plantsoenen en grasland (open plekken in zandig riviergrasland en langs zandige sloten en greppels).
Bron:
Wilde-planten.nl
/ Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreiding
Nederland
Plaatselijk vrij algemeen in het oosten en midden van het land. Elders zeer zeldzaam.
Vlaanderen
Vrij algemeen in de Kempen. Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam.
Wallonië
Vrij algemeen in de Ardennen. Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam.
Wereld
Europa, behalve in de meest zuidelijke delen. Ook in gematigde gebieden in Azië en in Klein-Azië. Ingeburgerd in Amerika, India, Australië en Nieuw-Zeeland.
Bron:
Wilde-planten.nl
/ Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Ecologie
bron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:
kalkarme akkers
Levensduur:
éénjarig
Levensvorm:
therofyt
Zaadbank:
langlevend (> 5 jaar)
Bloeitijd:
april - oktober
Literatuur
D'hose, R. & J.E. De Langhe (1992) Een merkwaardige groeiwijze van
Viola tricolor
L. in de Ardennen.
Dumortiera
51:
18-18
Duistermaat, H. (1998) Meerkleurige of Toornviolen: Akker-, Driekleurig en Duinviooltje.
Gorteria
24:
82-83
Heimans, E. (1897) Onze Viooltjes.II. Het driekleurig viooltje.
De Levende Natuur
2:
103-108
Kops, J. (1800) Viola tricolor - Driekleurige Viooltjes
Flora Batava
1:
10-10
Pagina's in standaardwerken
Atlas van de Nederlandse Flora 2:
316
Flora Batava 01:
plaat
Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.:
341
Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.:
432
Nederlandse Oecologische Flora 2:
202
Wilde Planten 3:
118
Wilde-Planten.nl:
pagina
Afbeelding in de Zadenatlas (Digital Plant Atlas)
Taxonomie
Rijk:
Plantae
Stam:
Tracheophyta
Klasse:
Spermatopsida
Orde:
Malpighiales
Familie:
Violaceae
Viola tricolor subsp. tricolor
(1753)
Nederlands:
Driekleurig viooltje
Engels:
Wild Pansy
Duits:
Echtes Veilchen
Etymologie
bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra
Viola
betekent
violet
, vanwege de violet-blauwe kleur die in de (meeste) bloemen van de viooltjes voorkomt. De geslachtsnaam
Viola
komt oorspronkelijk van het Griekse
(w)ion
(welriekende plant).
Tricolor
betekent
driekleurig
.
Bron:
Standaardlijst 2003
Bron Nederlandse naam:
Standaardlijst 2003
Synoniemen:
Viola tricolor s.s.
Zoeken in GBIF
Zoeken in Google Scholar
Beschrijving
bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra
Stengels
De opstijgende tot rechtopstaande stengels zijn kaal of zwak behaard.
Bladeren
De wintergroene bladeren zijn vaak paarsgroen. De onderste bladeren zijn eirond met een hartvormige voet. De bovenste bladeren zijn smaller (langwerpig) met een wigvormige voet. Alle bladeren hebben stompe tanden. De steunblaadjes zijn liervormig veerdelig met een gaafrandige of gekartelde eindslip, die korter en smaller is dan de bladschijf.
Bloemen
Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De bovenste kroonbladen zijn diep paarsblauw, die aan de zijkanten lichter blauw. Aan de voet zijn ze geel. Het onderste kroonblad is geel met een witte rand. Soms zijn ze ook overwegend blauw, wit of geel. De spoor is 3-5 mm lang en komt hoogstens 1 mm buiten de kelkaanhangsels uit.
Vruchten
Een doosvrucht. Na het rijpen springen de éénhokkige vruchten met drie kleppen open, waardoor de zaden worden weggeslingerd. De zaden zijn langlevend (langer dan vijf jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bron:
Wilde-planten.nl
/ Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Kenmerken
bron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:
0,05-0,40 m.
Bloemkleur:
veelkleurig
Type vrucht:
doosvrucht
Kleur van de vrucht:
Onopvallend
Geslachtsverdeling:
tweeslachtig
Feedback
commentaar toevoegen
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100). De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer. Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen. In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutie
Fenologie bloeiend
Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.
Close
Afbeelding 1 van 4
Maximize image
Restore image
Bestand:
Naam maker:
Locatie:
Omschrijving:
Betreft detail:
Gemaakt op:
October 2024
October 2024
S
M
T
W
T
F
S
40
29
30
1
2
3
4
5
41
6
7
8
9
10
11
12
42
13
14
15
16
17
18
19
43
20
21
22
23
24
25
26
44
27
28
29
30
31
1
2
45
3
4
5
6
7
8
9
Onderdelen of kenmerken:
Upload
Voorwaarden voor het plaatsen van foto's
Naam verkeerd weergeven? Pas je naam aan.
Hartelijk dank voor het uploaden. Je bijdrage wordt beoordeeld door het validatieteam. Tot die tijd is de foto of het geluid alleen voor jezelf zichtbaar.
Sluiten
{1}
##LOC[OK]##
{1}
##LOC[OK]##
##LOC[Cancel]##
{1}
##LOC[OK]##
##LOC[Cancel]##