|
Sedum album L.
Wit vetkruid
|
Ecologie & verspreiding Wit vetkruid staat op open, zonnige en warme, droge en voedselarme, uitgesproken stikstofarme, al of niet kalkhoudende, meestal stenige, omgewerkte zand- en mergelgrond en op stenige plaatsen. De overblijvende en zodevormende plant groeit in kalkgraslanden en gazons, in de zeeduinen, in bermen en op dijken, op spoorwegterreinen en op stenen beschoeiingen langs rivieroevers, op oude muren en rotsrichels, op puinhellingen en steenglooiingen, nabij bebouwing, op begraafplaatsen en kiezeldaken. Nederland valt geheel binnen het Europese deel van het areaal. De pionierende soort is vrij zeldzaam in het rivierengebied en in stedelijke omgeving, is zeldzaam in Zuid-Limburg en is elders verwilderd. Binnen de groep van Sedum-soorten met rolronde tot half rolronde bladeren en witachtige bloemen is het kale, vaak rood aangelopen en overblijvende Wit vetkruid te onderscheiden door een combinatie van verspreid staande, ronde en lijnvormige, knotsvormige en stompe bladeren en de vijftallige, witte bloemen met een rode middennerf en verder de rechtopstaande, roze gekleurde vruchten.
CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2015
| EcologieBodemZonnige, warme, open plaatsen (pionier) op droge, voedselarme, al of niet kalkhoudende, meestal stenige grond (omgewerkte zandgrond, mergel en stenige plaatsen). GroeiplaatsGrasland (kalkgrasland en gazons), bermen (o.a. langs autowegen), dijken, kalkhellingen, langs spoorwegen (spoorwegterreinen), waterkanten (op stenen beschoeiingen langs rivieroevers, o.a. langs de Maas), ruderale plaatsen, oude muren, puinhellingen, rotsrichels, steenglooiingen, spleten van basaltglooiingen, zeeduinen (omgewerkte grond en mosduinvegetaties nabij bebouwing) en begraafplaatsen.
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandVrij zeldzaam in het rivierengebied en in stedelijke omgeving en zeldzaam in Zuid-Limburg. Elders vaak verwilderd. VlaanderenVrij algemeen in het Maasgebied en aan de Westkust. Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam en meestal alleen verwilderd. WalloniëAlgemeen ten zuiden van de lijn Samber en Maas (Maasdistrict). Elders zeldzamer. WereldIn Zuidwest-Azië, Noord-Afrika en Zuid- en Midden-Europa. Noordelijk tot in Zuid-Scandinavië.
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NLLiteratuurDenters, T. (2021) Flora op drift Topattracties op daken Planten 14: 15- Kops, J. (1814) Sedum album - Wit Huis-look Flora Batava 3: 208-208 Sloff, J.G & J.L. van Soest (1938) Het fluviatiele district in Nederland en zijn flora. Nederlandsch kruidkundig archief. Serie 3 48: 199-249 Pagina's in standaardwerkenAtlas van de Nederlandse Flora 2: 284Flora Batava 03: plaatHeukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 318Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 326Nederlandse Oecologische Flora 1: 278Wilde Planten 2: 260Wilde-Planten.nl: paginadeze soort in de Zadenatlas van Nederland TaxonomieRijk: | Plantae | Stam: | Tracheophyta | Klasse: | Spermatopsida | Orde: | Saxifragales | Familie: | Crassulaceae | Sedum album L. (1753) | Nederlands: | Wit vetkruid | Engels: | White Stonecrop | Duits: | Weisser Mauerpfeffer | Etymologiebron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra | De herkomst van het woord Sedum is onduidelijk. Sedum is mogelijk afgeleid van het Latijnse sedere (zitten). De plant zat op rotsen. Anderen leiden de naam af van het Latijnse sedare (verzachten), enkele soorten werden vroeger als verzachtend middel gebruikt. Albumbetekent "wit".
| Bron: Standaardlijst 2003 | Bron Nederlandse naam: Standaardlijst 2003 | | Zoeken in GBIF | Zoeken in Google Scholar |
Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra Stengels De stengels zijn vaak sterk rood gekleurd. De bloeistengels staan rechtop, de niet-bloeiende stengels kruipen over de bodem. De plant is zodevormend. Bladeren De verspreidstaande bladen zijn lijnvormig, in omtrek rond, iets knotsvormig, hebben een afgeronde top, zijn heldergroen of rood aangelopen en 0,4 tot 1,5 cm lang. Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). Een kale, schermvormige tot bijna bolronde bloeiwijze met veel bloemen. De witte bloemen zijn tot 1 cm in doorsnee. De stompe, witte kroonbladen zijn 3 tot 5 mm. Vaak hebben ze een enigszins roze tint en een rode middennerf. Vruchten Een doosvrucht. De rechtopstaande kokervruchten zijn roze. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100).
De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer.
Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen.
In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode. © NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutieFenologie bloeiend Fenologie vruchtdragend Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021. De bloeiperiode is dit jaar 1 dagen later dan het langjarig gemiddelde.
|