Ecologie

Bodem
Zonnige tot licht beschaduwde plaatsen op droge, voedselarme tot matig voedselrijke, kalkrijke grond (weinig of niet stuivend duinzand en op stenige plaatsen).

Groeiplaats
Zeeduinen, bossen (hellingbossen), bosranden, struwelen, heggen, houtwallen, kalkhellingen en rotshellingen.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Vrij zeldzaam in de Hollandse duinen tussen Haarlem en Goeree en  in Zuid-Limburg. Elders zeldzamer.

Vlaanderen
Zeer zeldzaam.

Wallonië
Vrij algemeen in de Kalkstreek en het zuiden van Lotharingen.

Wereld
Gematigde streken in Zuidwest-Azië (tot in de Kaukasus), Noordwest-Afrika en Midden-Europa. In Zuid-Europa ontbreekt de struik in het grootste deel van het Middellandse-Zeegebied. Noordelijk tot in Zuid-Engeland, Nederland, België en Midden-Duitsland.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	struwelen
Levensduur:	langlevend
Levensvorm:	phanerofyt
Bloeitijd:	mei - juni

Literatuur
Sipkes, C. (1967) Viburnum lantana L. in de duinen. Gorteria 3: 202-203 

Sloff, J.G. & J.L. van Soest (1939) Het fluviatiele district in Nederland en zijn flora II. Nederlandsch kruidkundig archief. Serie 3 49: 268-306 

van der Ham, R.W.J.M. (1983) Is Viburnum lantana L. indigeen in de duinen bij Haarlem? Gorteria 11: 206-207 

van Eeden, F.W. (1884) Viburnum lantana - Viorne Flora Batava 16: 1241-1241 

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 1: 205

Flora Batava 16: plaat 1241

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 573

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 737

Nederlandse Oecologische Flora 3: 270

Wilde-Planten.nl: pagina

deze soort in de Zadenatlas van Nederland

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Stengels De jonge takken zijn grijs. De knoppen heben geen knopschubben, maar wel een dichte beharing. Bladeren De bladeren zijn eirond en fijn getand. Van boven zijn ze donkergroen en aan de onderkant lichtgroen en witwollig. De bladsteel draagt geen klieren. Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De bloemen vormen samen een dichtbloemige, vlakke tuil die 5 tot 10 cm breed is. De bloemen zijn roomwit, komvormig en 5 tot 9 mm groot. Voor het opengaan zijn ze bovenaan iets rood. De bloemen ruiken naar vanille. Vruchten Een steenvrucht. De bessen zijn eivormig, samengedrukt en 7 tot 9 mm lang. Eerst zijn ze rood, later worden ze zwart. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	1,00-2,50 m.
Bloemkleur:	wit
Type vrucht:	steenvrucht
Kleur van de vrucht:	zwart
Geslachtsverdeling:	tweeslachtig

Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100). De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer. Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen. In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023

download in hoge resolutie

Fenologie bloeiend


Fenologie vruchtdragend


Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.